Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης
Απο 2 Νοεμβρίου έως 18 Ιανουαρίου 2026
Μπορούμε άραγε να αφηγηθούμε αυτόν τον πρώτο αιώνα ζωής του ελληνικού κράτους (1830-1922) μέσα από τον τρόπο που οι πολίτες του αποφάσισαν να μνημονεύσουν το παρελθόν τους; Μπορούμε να σκεφτούμε την κατασκευαστική αυτού του παρελθόντος, στο λυκόφως ενός παλιού κόσμου και στα πρώτα φανερώματα ενός καινούργιου, όταν οι κάτοικοι του νέου βασιλείου γύρευαν τους λόγους και τους τρόπους για να στηρίξουν την ελευθερία, την ανεξαρτησία, τα όνειρά τους; Καταφύγιο και ορμητήριο, συγκριτικό πλαίσιο και πρότυπο το παρελθόν και οι αναγνώσεις του, έριχναν βαριά σκιά στη ζωή τους: βιβλία, αγάλματα, εικόνες, μνημεία, διαλέξεις, πολεμικές και συγκρούσεις. Ένα ταξίδι στο μακρύ 19ο αιώνα και στις ιστορίες του, μια ευκαιρία για μια συζήτηση για το πως συγκροτείται το έθνος.
Στο Ίδρυμα Κακογιάννη τις Κυριακές από 2 Νοεμβρίου έως 18 Ιανουαρίου 2026 με την συνεργασία των ΑΣΚΙ ( Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας).
Την Κυριακή 23 Νοεμβρίου εγκαινιάστηκε ο δεύτερος κύκλος συζητήσεων, στο πλαίσιο της σειράς «Πες μου μια Ιστορία». Εθνικοί μύθοι, Αρχαιότητα, Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία. Εισηγητής ήταν ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, ΕΚΠΑ, Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ, Πρόεδρος του Δ.Σ. των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας.
Η πρώτη αυτή συζήτηση του δεύτερου κύκλου είχε θέμα:
«Κατασκευάζοντας» το έθνος
Από την Επανάσταση του 1821 έως τη Μικρασιατική Καταστροφή. Πώς συγκροτήθηκε το ελληνικό κράτος και πώς διαμορφώθηκαν τα εθνικά αφηγήματα που το συνόδευσαν. Με αφετηρία τη Μεγάλη Ιδέα και μέσα από πολέμους, προσαρτήσεις και προσφυγικές μετακινήσεις, συζητήθηκαν οι μεγάλες καμπές και το αποτύπωμά τους στη συλλογική ταυτότητα.
Η δεύτερη συζήτηση θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 30 Νοεμβρίου με θέμα:
Ποιος δικαιούται να μιλά για την Ιστορία
Από τη Μικρασιατική Καταστροφή έως τη δικτατορία, εξετάζουμε ποιοι θεσμοί, λόγοι και ιδεολογίες νομιμοποιήθηκαν να αφηγούνται το παρελθόν. Συζητάμε για τα τραύματα, τις σιωπές και τους αποκλεισμούς (Εμφύλιος, εθνικοφροσύνη), αλλά και τις ρωγμές μέσα από τις οποίες αναδύθηκαν εναλλακτικές φωνές και μνήμες.
Και η τρίτη την Κυριακή 7 Δεκεμβρίου με θέμα:
Η εποχή των αναθεωρήσεων
Από τη Μεταπολίτευση μέχρι την οικονομική κρίση, χαρτογραφούμε τον εκδημοκρατισμό της ιστορικής σκέψης και τα νέα ρεύματα που αμφισβήτησαν κατεστημένες βεβαιότητες. Συζητάμε αν η πρόσφατη πορεία συνιστά «ιστορία μιας αποτυχίας» και ξανακουβεντιάζουμε τα εργαλεία και τις μεθόδους μας θέλοντας να προσεγγίσουμε σήμερα το ιστορικό παρελθόν.
Το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης ανοίγει δημιουργικό διάλογο με το παρελθόν παρουσιάζοντας τρεις κύκλους συζητήσεων, με τίτλο «Πες μου μια Ιστορία», που διατρέχουν την αρχαιότητα και τη σύγχρονη ελληνική ιστορία και αναδεικνύουν μύθους που έχουν καθορίσει την ελληνική ταυτότητα.
Πόσο εύκολο είναι να αμφισβητηθούν τα «fake news» της ελληνικής ιστορίας; Πώς μπορούμε να σταθούμε απέναντί τους με ειλικρίνεια και κριτική ματιά, χωρίς να διαταραχθούν οι βαθιά παγιωμένες υπεραπλουστεύσεις της συλλογικής μας μνήμης; Πώς συγκροτήθηκε το ελληνικό κράτος; Υπάρχει αντικειμενική ιστορία; Τι μας κρύβουν οι αρχαιολόγοι; Μπορεί ο ψηφιακός κόσμος να αποτελέσει γέφυρα προς την αυθεντική ιστορική έρευνα;
Πρόκειται για μερικά από τα ερωτήματα στα οποία θα επιχειρήσουν να απαντήσουν τρεις σημαντικοί ιστορικοί επιστήμονες στη διάρκεια των τριών κύκλων συζητήσεων που διοργανώνει το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης από τις 2 Νοεμβρίου 2025 έως τις 18 Ιανουαρίου 2026.
Για πρώτη φορά φωτίζονται με παρρησία λιγότερο γνωστές πτυχές της ιστορίας, εστιάζοντας στην εθνική μας μυθολογία και σε κοινωνικές αναπαραστάσεις βαθιά ριζωμένες στη συλλογική μας μνήμη που επηρεάζουν καθοριστικά τη σκέψη μας.
Αν η ιστορία αποτελεί τον καθρέφτη μέσα από τον οποίο κατανοούμε το παρόν και σχεδιάζουμε το μέλλον, τότε αυτός ο καθρέφτης δεν πρέπει να είναι θολός, αλλά διαυγής και να επιτρέπει την κριτική προσέγγιση ιστορικών αφηγήσεων που διαμόρφωσαν και εξακολουθούν να διαμορφώνουν την εθνική συλλογική μας ταυτότητα.
Οι συζητήσεις απευθύνονται στο ευρύ κοινό και προσδοκούν να αποτελέσουν μια ζωντανή εμπειρία ανταλλαγής απόψεων, γνώσεων και ερωτημάτων. Μέσα από αυτές, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να κατανοήσει τα γεγονότα, να αμφισβητήσει προκαταλήψεις και να εντοπίσει ανακρίβειες, δίνοντας χώρο σε νέες, τεκμηριωμένες αναγνώσεις της ιστορίας.
