Του Κώστα Μυλωνά
Το τελευταίο διάστημα, και ειδικά την φετινή χρονιά, παρακολουθώ την πορεία νέων δημιουργών οι οποίοι έχουν αναδειχθεί μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Πλέον πολλοί από αυτούς έχουν μεγάλη απήχηση έχοντας βρει τον ιδιαίτερο κώδικα επικοινωνίας με το κοινό τους, έχοντας επιτύχει να περάσουν τα μηνύματα που θέλουν μέσω της δουλειάς τους. Πρόκειται για καλλιτέχνες, δημοσιογράφους η και απλούς πολίτες που με όπλο τους την δύναμη και την οξυδέρκεια του λόγου τους, έχουν καταφέρει αυτό που δεν καταφέρνουν επαγγελματίες με τον ξύλινο και μονοσήμαντο λόγο τους.
Εδώ και Δυο χρόνια μέσω του facebook «παρακολουθώ» όχι μόνο την καλλιτεχνική δουλειά αλλά και τις αγωνίες ενός νέου παιδιού ταλαντούχου ηθοποιού του Χάρη Βεραμόν.
Τελευταία εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο κατι που με χαροποίησε ιδιαίτερα μιας και είναι πολύ ελπιδοφόρο οι αναζητήσεις και οι προσπάθειες ενός καλλιτέχνη να βρίσκουν την τελική μορφή τους, να διοχετεύονται σε ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα που παραδίδεται τελικά στον τελικό αποδέκτη, το κοινό. Το βιβλίο «Αλαλούμ-ιστορίες για τρελούς» είναι μια σουρεαλιστική φανταστική σάτιρα με κεντρική ηρωίδα μια τραβεστί η οποία εμπλέκεται σε διάφορες τρελές ιστορίες καθημερινής τρέλας όχι τόσο μακριά από τη δική μας καθημερινή τρέλα που λέγεται «Ελλάδα-Περάστε κόσμε το πήδημα θανάτου 2 δραχμές».
Κυνηγητά – αποδράσεις – καθημερινές καταδιώξεις – καθημερινές ματαιώσεις προσδοκιών – ονείρων – στόχων – ελπίδων. Και μέσα σε αυτό το φαύλο κύκλο, μέσα στην παραζάλη της χώρας που μοιάζει περισσότερο με Τούρκικο Παζάρι παρά με Ευρωπαϊκό Κράτος προσπαθούμε να βρούμε τον αληθινό εαυτό μας, που είναι καταχωνιασμένος μέσα μας – βαθιά αδύναμος να εκφραστεί, να αποκτήσει υπόσταση με λόγο και έργο, μπλεγμένος μέσα στα αόρατα δίχτυα της αδικίας, της αποξένωσης, της αναξιοκρατίας, του καιροσκοπισμού. Ίσως αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι ακριβώς αυτό. Να γίνουμε ο εαυτός μας ξεκινώντας την εσωτερική μας ενδοσκόπηση, ανακαλύπτοντας τι πραγματικά μας κάνει ευτυχισμένους, ποιες είναι οι δικές μας ανάγκες, μαθαίνοντας να βλέπουμε τον κόσμο με τα δικά μας γυαλιά και όχι τα παραμορφωτικά γυαλιά και τα φίλτρα της συστημικής αλλοτρίωσης. Να φτιάξουμε έναν κόσμο με την μαγιά του πιο αγνού “εγώ” μας.
Ετσι λοιπόν και ο Χαρης Βεραμον στο βιβλίο του προσπαθεί να ξορκίσει την πραγματικότητα αποδομώντας την και παραδίδοντας σε εμας το σατυρικό υλικό του ώστε να αναπνεύσουμε και να ψυχαγωγηθούμε. Η γραφή του φαίνεται ότι αφουγκράζεται την κοινωνία. Έξυπνο, μετρημένο, στοχευμένο, όλα τα εκφραστικά μέσα τοποθετημένα και δοσμένα στη σωστή αναλογία, χωρίς υπερβολές, εμμονές, καταφέρνει να σε βάλει στον σουρεαλιστικό αυτό κόσμο με τον οποίο εύκολα μπορεί ο καθένας να ταυτιστεί και ειδικά η γενιά των 20 με 40. Υποσκάπτει έννοιες με τις οποίες έχουμε γαλουχηθεί στον σύγχρονο αστικό τρόπο ζωής(saboyra-vivr-nissan-xenera-skeleton feeding),έννοιες των οποίων την κενότητα ανακαλύψαμε μέσα στην κρίση. Με έναν πολύ δεικτικό, απολαυστικό τρόπο σου προκαλεί μειδιάματα και χαμόγελα, όχι τόσο σαν αυτά που κάνουμε όταν βλέπουμε κάτι απλώς διασκεδαστικό, αλλά σαν εκείνα τα χαμόγελα της κατανόησης και της συγκατάβασης, σαν να θέλουμε και εμείς να κλείσουμε το μάτι στον συγγραφέα, δηλώνοντας πως, παρά τον σουρεαλιστικό χαρακτήρα των ιστοριών, ανακαλύπτουμε με έκπληξη αυτούσιες καταστάσεις της δικής μας τραγικής καθημερινότητας. Δεν γνωρίζω αν έχει υπάρξει ανάλογη προσπάθεια αυτού του είδους της σάτιρας πάντως θεωρώ πως η σάτιρα αυτή αγαπά τον κόσμο του Τζίμη Πανούση τον οποίο επίσης εκτιμώ πολύ. Είμαι σίγουρος πως πολλοί θα θεωρήσουν αποκρουστικό και ακραίο αυτό τον κόσμο σε πολλά σημεία αλλά πλέον αυτούς τους πολλούς τους γνωρίζουμε πολύ καλά. Τους βλέπουμε γύρω μας, υποφέρουν και αυτοι μαζί μας. Ειναι αυτοί που για το καλό της πατρίδας είναι ικανοί ακόμα και να δεχτούν το ξεπούλημά της (οξύμωρο αλλά αληθινό). Ειναι αυτοί που έχουν εκπαιδευτεί και προτιμούν ,με περίσσια υποκρισία και σοβαροφάνεια, την ωμότητα των πράξεων από την ωμότητα των λέξεων.
Η επιλογή μιας τραβεστί ηρωίδας μπορεί να αποκτά και περαιτέρω συμβολικές διαστάσεις. Η παθητικότητα, η έλλειψη κρίσης και ισχυρής πολιτικής συνείδησης είναι χαρακτηριστικά αυτού του λαού με αποτέλεσμα πολλές φορές να καταλήγει να παρασύρεται από συγκυριακές αποφάσεις και εξελίξεις, να είναι έρμαιο των εκάστοτε συσχετισμών να αφομοιώνεται και να καταλήγει μια δυστυχισμένη αμφιταλαντευόμενη ματαιωμένη προσωπικότητα. Συσχετίζοντας αυτή την ερμηνεία με την ηρωίδα παρατηρώ μέσω των ιστοριών πως η αμφιταλάντευση αυτή είναι κύριο χαρακτηριστικό της ηρωίδας όχι μόνο λόγω της προφανούς αμφιταλαντευόμενης σεξουαλικότητας της αλλά και λόγω της αμφιταλάντευσης σε επίπεδο επιλογών, στόχων, ονείρων, προδοκιών. Επομένως μεταφορικά και κυριολεκτικά αυτό το ιδεατό πρόσωπο ενσαρκώνει τον ιδεότυπο του σύγχρονου μαζο-ατόμου καταναλωτή o οποίος είναι δημιούργημα του σύγχρονου τρόπου ζωής,της υποχώρησης της Δημοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο, της έλλειψης κριτικής εκπαίδευσης ,παιδείας και της χρηματιστηριακής μεταφοράς της ζωής μας.
Πιο συγκεκριμένα παραδείγματα: στην Ιστορια «Μια μήδεια με τι μύδια» γίνεται προφανής η διακωμώδηση πολλών ανθρώπων της τέχνης (και όχι μονο)οι οποίοι κάνουν κατ-επίφαση τέχνη έχοντας εμπορευματοποιήσει κάθε καλλιτεχνική έννοια επενδύοντας στα κατώτερα ένστικτα και στις κοιμώμενες αποχαυνωμένες συνειδήσεις του κόσμου.Παράλληλα επενδύουν σε νούμερα καταλήγοντας τελικά να μοιάζουνε οι ίδιοι στα νούμερα που οι ίδιοι δημιούργησαν.Μια επικάλυψη κοινωνικών ρόλων σε όλα τα επίπεδα οπου ο καθένας επιλέγει όχι με βάση αξιοκρατικά κριτήρια αλλά με βάση τα πρόσκαιρα οφέλη που θα αποκομίσει.
Στις «4 εποχές των ΗITS» διακωμωδείται η επίσης χυδαία βιομηχανία των μουσικών σουξέ και των εφημερων σταρλετών και σταρς.
Στο «ζητείται αρθρογράφος» γίνεται μια απεικόνιση της τραγικής εργασιακής κατάστασης του σήμερα.Στην ιστορία αυτή ο κάθε νέος γύρω στα 30 είναι σίγουρο πως θα ανασύρει μια δική του ιστορία που θα θέλει να την αφηγηθεί.Παρανομες δοσοληψίες,παραβίαση ολης της νομοθεσίας,κατ επίφασιν πολιτικοί,κατ επίφασιν επιχειρηματίες άνθρωποι που θα έπρεπε να δικάζονται αυτή την στιγμή αντ αυτού συνεχίζουν να ασκουν εξουσία,να δανείζονται,να έχουν προσωπικό και φυσικά να είναι καθόλα υπολήψιμοι.Μέσα σε αυτά τα γεγονότα βλέπουμε να αλλάζουν έννοια και περιεχόμενο πολλές εργασίες και επαγγέλματα που κάποτε θεωρούνταν λειτουργήματα και είχαν κύρος.Οπως αυτό του δημοσιογράφου.Μια τέτοια ιστορία έχω και εγω να αφηγηθώ όταν πριν κάποια χρόνια είχα επισκεπτεί μια εταιρία για να βρω δουλειά σε τηλεφωνικές πωλήσεις τουριστικού πρακτορείου. Κάπου σε έναν μεγάλο δρόμο της Αθήνας ανέβηκα στον τελευταίο οροφο ενός ουρανοξύστη. Ανοίγω το ασανσέρ βλέπω μπροστά μου μια θεόρατη πόρτα ασφαλείας με κάμερες απέξω. Μου έκανε τρομερή εντύπωση. Χτυπάω μπαίνω μέσα με βάζει αριστερά να κάτσω μια κοπέλα και να συμπληρώσω ένα χαρτί για το ποιες μερες και ωρες θα μπορούσα να πηγαίνω για να πρήζω τον κόσμο τα μεσημέρια και να του λεω ότι κέρδισε δωρεάν ένα ταξιδι αφου πρωτα έπρεπε να περασει να παρακολουθήσει ένα σεμιναριο κλπ κλπ ξερετε….δεξια άκουγα φασαρία μάλλον ήταν τα παιδια που έκαναν τα τηλεφωνα εκείνη την βάρδια. Καθως συμπλήρωνα ακούω από το γραφείο που βρισκόταν στο κέντρο μια γυναικεία φωνή να ωρύεται όσο δυνατά δεν φαντάζεστε και να λέει :Γαμιώληδες,θα σας απολύσω όλους, εγω εχω αρχίδια ρε, δεν φαντάζεστε τι μπορώ να κάνω πετώντας πράγματα παράλληλα… Μόλις τα άκουσε αυτά η κοπέλα που ηταν δίπλα μου έγινε έντρομη και έτρεξε στο γραφείο της «διευθύντριας» λεγοντάς μου φοβισμένα « συμπληρώστε και ερχομαι»….Φυσικα σηκώθηκα και έφυγα αναλογιζόμενος πως αυτοι είναι οι επιχειρηματίες που για κάποιους είναι πρότυπα….φαντάζομαι σε κάποια χωρα της Αφρικής…(να θυμίσω εδώ πως τελευταίες ευρωπαικες ερευνες βάζουν την Ελλάδα τελευταία στη λίστα του επιπέδου κοινωνικής προστασίας και κοινωνικής δικαιοσύνης).
Στο «skeleton feeding» καυτηριάζεται μια επίσης γνωστή εργασιακή πρακτική γνωστών επιχειρήσεων-πρότυπα ξέρετε η λεγόμενη πρακτική «της πυραμίδας». Οταν η λαμογιά και ο τυχοδιωκτισμός επιβραβεύεται. Σε σοβαρές χώρες τέτοιες εταιρίες όχι μονο δεν θα ηταν υπολείψημες αλλα θα λογοδοτούσαν στη δικαιοσύνη και στα εργατικά δικαστήρια.
Στο «κεντρο διασκέδασης PET SHOP» γίνεται μια διακωμώδηση της ελληνικής υποκουλτούρας της διασκέδασης και της πνευματικής παρακμής.
Στα «μεσα μαζικού ελέγχου « γίνεται αναφορά στη διαφθορά και στις προσωπικότητες που εξέθρεψε η φούσκα της «μακέτας» και του χρηματιστηρίου.
