Μηνύματα τόσο για τους οκτώ στρατιωτικούς όσο και τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη έστειλε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αλέξη Τσίπρα, στην Άγκυρα. Επίσης έκανε αναφορά και στο Προσφυγικό, κατηγορώντας την Ε.Ε. ότι δεν έχει τηρήσει το σύνολο των δεσμεύσεων της, αλλά και στο Κυπριακό σημειώνοντας ότι είναι «σημαντική παράμετρος η ισοτιμία των Τούρκων στην Κύπρο».
Ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι όλα τα θέματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μπορούν να λυθούν με συνεργασία, τονίζοντας ότι «θα πρέπει να μείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας».
«Ως Τουρκία επιθυμούμε να αναπτύξουμε τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα σε κάθε πεδίο» είπε και συνέχισε: «Στις διμερείς μας αυτές σχέσεις με την Ελλάδα κατά διαστήματα υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν τα επιθυμούμε, αλλά είχαμε την ευκαιρία να τα ξεπεράσουμε».
Αναφερόμενους στους μουσουλμάνους της Θράκης αλλά και στους πολίτες ελληνικής καταγωγής που ζουν στην Τουρκία είπε: «Καταβάλαμε κάθε προσπάθεια να βελτιώσουμε την κατάσταση των πολιτών μας ελληνικής καταγωγής και περιμένουμε από την Ελλάδα να υιοθετήσει την ίδια προσέγγιση».
«Εμείς σε κάθε επίπεδο θα συμφωνήσουμε να έχουμε έναν ανοικτό διάλογο, και ειδικά στις θρησκευτικές μειονότητες θα κάνουμε ένα άνοιγμα, θα τις αξιολογήσουμε και από κοινού θα βρούμε κοινές λύσεις» ανέφερε.
Μιλώντας για το Προσφυγικό ο κ. Ερντογάν είπε ότι «για τη μετανάστευση θεωρούμε ότι εμείς ως Τουρκία έχουμε ένα υπερβολικό φόρτο», σημειώνοντας πως περιθάλπουν περίπου τέσσερα εκατομμύρια πρόσφυγες. Επίσης είπε ότι η χώρα του έχει ξοδέψει γι΄αυτό περίπου 35 εκατ. δολάρια.
Παράλληλα άσκησε κριτική στην Ε.Ε., την οποία κατηγόρησε ότι «δεν έχει τηρήσει κατά τα μέγιστα τις υποχρεώσεις της» και τις ευθύνες της που απορρέουν απ’ την συμφωνία για το προσφυγικό.
«Όπως τηρούμε εμείς τις υποχρεώσεις μας έτσι πρέπει και η Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε.
Ακόμη ανέφερε ότι «θα πρέπει να προσπαθήσουμε περισσότερο γιατί στο Αιγαίο έχουμε πάρα πολλούς θανάτους».
Στη συνέχεια ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε στο θέμα των οκτώ στρατιωτικών, λέγοντας πως Ελλάδα και Τουρκία ως σύμμαχοι θα πρέπει να είναι από κοινού ενάντια στην τρομοκρατία.
«Σήμερα με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας συζητήσαμε και τα θέματα της τρομοκρατίας. Η Τουρκία και η Ελλάδα γνωρίζουν και έχουν δει από κοντά το αιματηρό πρόσωπο της τρομοκρατίας. Εμείς θα πρέπει ως σύμμαχοι να είμαστε ενάντια στην τρομοκρατία. Θα πρέπει από κοινού να κάνουμε έναν οδικό χάρτη και να έχουμε μια αντιμετώπιση, όπως το PKK, και το κίνημα FETO, το οποίο θεωρούμε ότι είναι τρομοκρατικό» είπε.
Επίσης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε πως «δεν θα πρέπει αυτοί που είναι φυγάδες από αυτά τα κινήματα να βρίσκουν θέσεις στην Ελλάδα και προσέθεσε:
«Εμείς αυτή την προσμονή επιθυμούμε και θέλω να τραβήξω την προσοχή της γείτονος χώρας. Περιμένω αυτούς που την 15η Ιουνίου έχουν χάσει τη ζωή τους αντιμετωπίζοντας αυτό το πραξικόπημα, να τους σεβαστούμε. Έχουμε την προσμονή να το σεβαστεί και η Ελλάδα αυτό και να φερθεί ανάλογα σε αυτούς τους φυγάδες, τους οποίους περιθάλπει».
«Σε κάθε περίπτωση θα προσπαθήσουμε να έχουμε ανοιχτό διάλογο και ειδικά και για το θέμα των μειονοτήτων», τόνισε.
Σε ό,τι αφορά τις οικονομικές σχέσεις ανέφερε ότι: «Το σημείο που βρισκόμαστε στις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις είναι κατά πολύ χαμηλότερο από τον στόχο μας».
Ο Τούρκος πρόεδρος ρωτήθηκε και για το ζήτημα της σχολής της Χάλκης συνδέοντας το ζήτημα με τους μουφτήδες της Δυτικής Θράκης.
«Όπως γνωρίζετε από το 1971 η Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι κλειστή. Δεν είμαστε εμείς υπεύθυνοι γι’ αυτό, δεν ήμασταν εμείς οι διακυβερνητές της χώρας» είπε ο Ταγίπ Ερντογάν για να προσθέσει ότι ο κ. Τσίπρας και οι προγενέστεροι πρωθυπουργοί έχουν φέρει το θέμα αυτό πολλές φορές στην ατζέντα και συμπλήρωσε: «Κάθε φορά που έρχεται αυτό, εγώ τους λέω ότι στη Δυτική Θράκη ελάτε να επιλύσουμε το θέμα των μουφτήδων, ελάτε και εμείς να λύσουμε αυτό το θέμα».
«Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου κάποια στιγμή ήταν 7 άτομα. Εγώ είπα στον Οικουμενικό Πατριάρχη: δώστε μας μια λίστα οι οποίοι θα μπορέσουν να είναι στην Ιερά Σύνοδο, και εγώ θα τους δώσω υπηκοότητα, ιθαγένεια τουρκική, ούτως ώστε η Ιερά Σύνοδος να μπορεί να λειτουργεί. Μας έδωσε τα ονόματα και εμείς σε όλους δώσαμε την ιθαγένεια. Αυτή τη στιγμή η Ιερά Σύνοδος με τα 15 μέλη της λειτουργεί κανονικά. Έτσι τη φέραμε σε ένα σημείο όπου μπορεί να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του Πατριαρχείου».
Καταληκτικά, απευθυνόμενος στον Αλέξη Τσίπρα για την επίσκεψη στη Θεολογική Σχολή, του ευχήθηκε το καλύτερο.
AP Photo/Burhan Ozbilici Δεν είναι κισμέτ ο φαύλος κύκλος των συγκρούσεων
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός έκανε μία μίνι ανασκόπηση των συνομιλιών Αθήνας – Άγκυρας στα χρόνια που ο ίδιος είναι πρωθυπουργός της χώρας τονίζοντας ότι έγιναν σημαντικά βήματα μέχρι το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
«Καταφέραμε για πρώτη φορά να συνεργαστούμε για την αντιμετώπιση αυτού του μείζονος σημασίας θέματος. Μπορέσαμε να οικοδομήσουμε μια ευρωτουρκική συνεργασία, να βάλουμε μπροστά και τη θετική ατζέντα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και να προωθήσουμε το διάλογο μεταξύ στρατιωτικών για τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο» είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε «καταφέραμε να προωθήσουμε τις συνομιλίες για το κυπριακό που έφτασαν κοντά σε λύση ανοίγοντας κρίσιμα θέματα όπως εκείνο της ασφάλειας».
«Ακολούθησε το αποτυχημένο πραξικόπημα και εξελίξεις που φρέναραν αυτή την προσπάθεια» ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας για να συμπληρώσει: «Αργότερα είναι γεγονός ότι υπήρξαν εξελίξεις που δημιούργησαν προσκόμματα και εμπόδια σε αυτή την πορεία. Υπήρξε αντιπαραθετική ρητορική, στο Αιγαίο είδαμε τον αριθμό των παραβιάσεων να φτάνει σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα με πολύ επικίνδυνα περιστατικά σε θάλασσα και αέρα».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για… κισμέτ σημειώνοντας «θα μπορούσαμε να αποδεχθούμε ότι αυτός ο φαύλος κύκλος είναι η μοίρα μας, το κισμέτ μας. Δεν το πράξαμε και είμαι ευτυχής. Πιστεύω ότι δεν δεχόμαστε τη λογική της αδράνειας και της συμμόρφωσης με την πεπατημένη. Δεν παραμένουμε εγκλωβισμένοι σε αδιέξοδα, επιδιώκουμε και αναζητούμε τον διάλογο για να βρούμε ειρηνικό τρόπο για την επίλυση των όποιων διαφωνιών μας».
«Οι λαοί μας καθώς ζουν στον ίδιο τόπο έρχονται όλο και πιο κοντά και τους λαούς μας πιστεύω ότι οφείλουμε να τους ακολουθήσουμε» είπε ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας ότι «είμαστε υποχρεωμένοι να ανατρέψουμε τις λογικές του παρελθόντος».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και ο πρωθυπουργός στο ζήτημα των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών επισημαίνοντας: «η ελληνική δικαιοσύνη έχει πάρει σαφείς αποφάσεις. Στην Ελλάδα οι πραξικοπηματίες δεν είναι καλοδεχούμενοι, ωστόσο αυτό που πρέπει να ενισχύσουμε είναι η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, προκειμένου να αντιμετωπίζουμε και τα δίκτυα των διακινητών, αλλά να αντιμετωπίσουμε και κάθε εγκληματική οργάνωση, κάθε ύποπτο ο οποίος θέλει να δημιουργήσει προβλήματα στην καλή γειτονία και συνεργασία».
Ο πρωθυπουργός επανήλθε στο ζήτημα των οκτώ στρατιωτικών απαντώντας σε ερώτηση Τουρκάλας δημοσιογράφου.
«Το θέμα έχει εξαντληθεί στις συζητήσεις. Θέλω να επαναλάβω την κατηγορηματική αντίθεση της ελληνικής κυβέρνησης και του ελληνικού λαού σε όλους όσοι επιχείρησαν να ανατρέψουν την εκλεγμένη κυβέρνηση. Η Ελλάδα είναι χώρα που δεν στηρίζει την τρομοκρατία και δεν υπερασπίζεται πραξικοπηματίες ή πράξεις που αντιτίθενται στην εύρυθμη λειτουργία της γειτονικής χώρας. Είναι απολύτως σαφές ότι η Ελλάδα έχει το δικό της δικαιικό σύστημα, η ανεξαρτησία είναι απολύτως σεβαστή και η διάκριση των εξουσιών είναι απαράβατος όρος. Υπήρξαν κάποιες αποφάσεις τις οποίες οφείλουμε να σεβαστούμε και σεβόμαστε».
Ο πρωθυπουργός στάθηκε και στην επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2017, επισημαίνοντας: «πολλοί είπαν ότι δεν ήταν πετυχημένη συνάντηση γιατί μιλήσαμε με ειλικρίνεια. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο ήταν πετυχημένη. Όταν υπάρχουν δυσκολίες πρέπει να συζητάμε. Πρέπει να είναι ανοιχτός ο δίαυλος επικοινωνίας και διαλόγου».
Αναφορικά με την κατάσταση στο Αιγαίο ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τον Ταγίπ Ερντογάν να προχωρήσουν οι δύο χώρες σε συνομιλίες το επόμενο διάστημα με βασικό στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης και την οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης. «Με τη δημιουργία αυτών των προϋποθέσεων, μπορούμε, πιστεύω, στη συνέχεια να έχουμε πρόοδο και να επαναλάβουμε και τις διερευνητικές συνομιλίες γαι τη διαφορά που έχουμε στο θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο» τόνισε με νόημα ο πρωθυπουργός.
Τέλος, ο Αλέξης Τσίπρας τόνισε τη σημασία του σεβασμού του δικαίου στην Ανατολική Μεσόγειο υπογραμμίζοντας ότι «η Ενέργεια πρέπει να είναι γέφυρα συνεργασίας και όχι αντικείμενο συγκρούσεων».
Μαραθώνιες συνομιλίες
Πριν απ’ τις κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών προηγήθηκαν πολύωρες συνομιλίες, κατ’ ιδίαν αλλά και διευρυμένες με τις δύο εθνικές αντιπροσωπείες. Χθες βράδυ ο Τούρκος πρόεδρος παραθέσε δείπνο προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού, στο οποίο έίχε προσκαλέσει και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Γ.Τ. Πρωθυπουργού/Andrea Bonetti Σε Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Χάλκη
Ο Αλέξης Τσίπρας, συνοδευόμενος απ’ τον αναπλ. υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο, και τον αν. υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Στ. Πιτσιόρλα, έφτασε στην τουρκική πρωτεύουσα με το κυβερνητικό αεροσκάφος γύρω στις 15:30. Στο διήμερο ταξίδι τον συνοδεύει και η σύντροφός του, Περιστέρα Μπαζιάνα.
Σε μήνυμά του στο Twitter, μόλις έφτασε στην Άγκυρα έδωσε το στίγμα της επίσκεψης απ’ την ελληνική πλευρά, σημειώνοντας ότι: «Έχουμε τη δυνατότητα να πιάσουμε ξανά το νήμα ενός ειλικρινούς διαλόγου για την επανεκκίνηση της θετικής μας ατζέντα, προς όφελος των λαών μας και της ευρύτερης περιοχής».
Γ.Τ. Πρωθυπουργού/Andrea Bonetti Αύριο, Τετάρτη, ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας στην Κωνσταντινούπολη και θα επισκεφθεί την Αγία Σοφία. Ακολούθως θα επισκεφθεί επισήμως τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου θα ξεναγηθεί και θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
