Αποκαλύφθηκε τεφροδόχος με τα οστά ενός νεαρού άνδρα μαζί με αγγεία και σιδερένια όπλα.
Θα μπορούσε να είναι ο τάφος ενός εκ των Κουρητών, του Ελευθερέως, αν οι Κουρήτες, οι
πολεμιστές που ανέθρεψαν τον Δία, δεν ήταν μυθικά πρόσωπα. Ή, έστω, αν είχε ανεγερθεί μερικούς αιώνες πριν.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο τάφος που αποκαλύφθηκε πέρσι και ανασκάφηκε με επιμέλεια και φέτος, στην αρχαία Ελεύθερνα, δεν μπορεί να είναι ο τάφος του γενάρχη της πόλης. Και αν όχι, είναι πάντως η τελευταία κατοικία κάποιου πολύ σημαντικού προσώπου.
Στον ίδιο τάφο ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Σταμπολίδης, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, και οι συνεργάτες του είχαν ανακαλύψει πέρσι τρεις γυναικείες και μια αντρική ταφή.
Τα πρώτα ευρήματα οδηγούσαν προς ταφή ιερειών, αλλά η εικόνα άλλαξε.
Ο κ. Σταμπολίδης εξηγεί: “H φετινή εξέταση απέδωσε”, λέει, “σύμφωνα με τους ανθρωπολόγους, συμπεράσματα στέρεα: ότι δηλαδή τα εντός του τεράστιου πίθου γυναικεία οστά ανήκουν σε τρεις γυναίκες: μια νεαρή περίπου 19 ετών, μια δεύτερη περίπου 30 ετών, η επιφάνεια του κρανίου της οποίας φέρει ΄΄τραύματα΄΄ και μία τρίτη ηλικίας 35- 42 ετών.
Στην τελευταία προφανώς ανήκουν τα χρυσοποίκιλτα ενδύματα που είχαν βρεθεί πέρυσι, μεγάλα τμήματα των οποίων συντηρούνται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
Τελικά, τα ανδρικά οστά αποδεικνύονται ότι ανήκουν σε έναν ηλικιωμένο άνδρα 60-70 ετών, επομένως άνδρα που δεν ανήκει στην ηλικία της παραγωγικής διαδικασίας (για την αρχαιότητα) και του οποίου η ταφή (και όχι η καύση) μπορεί να δικαιολογηθεί”.
Προσωρινά, η ερμηνεία έχει ως εξής: η ανεύρεση ενός σιδερένιου φάσγανου (εγχειρίδιο), που συνόδευε τα ανδρικά οστά, “φανερώνει ότι πρόκειται πιθανότατα για τον αριστοκράτη ιδιοκτήτη του τάφου, ο οποίος μάλλον τάφηκε πρώτος εντός του”, σημειώνει ο κ. Σταμπολίδης. “Μοιάζει μάλλον βέβαιο ότι οι γυναικείες ταφές έγιναν σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, λιγότερο ή περισσότερο
κοντινά με την ταφή του ηλικιωμένου άνδρα.
Στο επάνω μέρος του πίθου, βρέθηκαν δύο χάλκινοι λέβητες που φαίνεται να ανήκουν στο τελετουργικό του ταφικού λουτρού νεκρών πολεμιστών (τα λεγόμενα λουτρά για τον Αδη)”.
Επίσης, τα αγγεία που συνοδεύουν τις γυναικείες ταφές, είναι πυκνά, “σαν τσαμπιά σταφύλια”.
Εκπληξη, κατά τον ανασκαφέα, αποτελεί μια μεγάλη συστάδα αγγείων και σιδερένιων όπλων (κρατήρας, αμφορείς, υδρία, ληκύθια, αιχμές δοράτων μήκους περίπου 45 εκ., εγχειρίδιο,
αξινοπέλεκυς), καθώς και μια τεφροδόχος κάλπη μέσα στην οποία υπήρχαν τα καμένα οστά ενός άνδρα ηλικίας 28 – 35 ετών. Η πλούσια σκευή του παραπέμπει σε αριστοκράτη πολεμιστή.
Ιδιαίτερα ο μεγάλος πήλινος κρατήρας με παραστάσεις στην πρόσθια και οπίσθια όψη ενός “γητευτή”, ήρωα, ή θνητού ανάμεσα σε άλογα και ψάρια, του Αργείτικου τύπου, παραπέμπει σε
συμπόσια αριστοκρατών της γεωμετρικής περιόδου, του 8ου αι. π.Χ.
Τρεις χάλκινοι λέβητες, που βρέθηκαν έξω από τον πίθο, αν δεν ανήκουν στον γέροντα άνδρα που τάφηκε εντός του, πιθανότατα ανήκουν στη σκευή του αριστοκράτη πολεμιστή.
“Το ερώτημα γιατί ένας πολεμιστής ετάφη σε -κατά πάσα πιθανότητα- οικογενειακό τάφο και όχι με τους συντρόφους του, απαιτεί μελέτη και πρόσθετα ανασκαφικά ευρήματα, σε επόμενες
περιόδους”, καταλήγει ο καθηγητής.
Ορθή πέτρα
Αλλο σημαντικό φετινό εύρημα στο νεκροταφείο, το επονομαζόμενο της “Ορθής Πέτρας”, είναι μια δεύτερη “Ορθή Πέτρα”, ασβεστολιθική, κατά χώραν πάνω σε βάθρο.
Αγγελική Κώττη
Πηγή: ethnos.gr
