Μαζί με την πρεμιέρα του «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου στην Επίδαυρο, το προσεχές Σάββατο, θα παραδοθεί και ο Ιερός Ναός του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος στο Λυγουριό, μια που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες αποκατάστασής του, που διήρκησαν δύο σχεδόν χρόνια.
Την πρωτοβουλία είχε η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, υπό την εποπτεία της 25ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με τη χορηγία ιδρυμάτων και ιδιωτών (Ιδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, Ανδρέας Συμεών, οικογένειες Δημητρίου, Χρήστου και Γεωργίου Λιάτα καθώς και άλλων κατοίκων του Λυγουριού).
Η αρχική μελέτη εκπονήθηκε το 2008 ενώ δύο χρόνια μετά τροποποιήθηκε.
Χτισμένος στις ανατολικές παρυφές του Λυγουριού, στην άκρη του μικρού κάμπου του χωριού, ο ναός που χρονολογείται από τις αρχές του 12ου αιώνα. Οι κάτοικοι συχνά τον αναφέρουν ως Αγιο Κωνσταντίνο.
Προτού ξεκινήσουν οι εργασίες αποκατάστασής του, αντιμετώπιζε πολλά στατικά, οικοδομικά και αισθητικά προβλήματα. Με στόχο την αντιμετώπισή τους -και κυρίως τη στατική επάρκεια του ναού, αλλά και την ανάδειξη των μορφολογικών και κατασκευαστικών χαρακτηριστικών του, το έργο ξεκίνησε το έργο.
Παράλληλα ξεκίνησε και η κατασκευή νέου μαρμάρινου τέμπλου και θυρώματος στα οποία εντάχθηκαν τα διατηρούμενα λείψανα των αρχικών. Ο ναός ανήκει σε τύπο βυζαντινής αρχιτεκτονικής της Νότιας Ελλάδας, γνωστό ως «δικιόνιο σταυροειδή εγγεγραμμένο με τρούλο», ενώ στα δυτικά του υπάρχει στενός νάρθηκας. Αποτελεί δε τυπικό δείγμα της λεγόμενης Ελλαδικής Σχολής της βυζαντινής αρχιτεκτονικής.
Οι όψεις του είναι διαμορφωμένες με τοιχοποιϊα από αρχαίο υλικό σε δεύτερη χρήση, το οποίο προέρχεται από το Ασκληπιείο κυρίως και λαξευτούς πωρόλιθους. Τούβλα είναι τοποθετημένα σε ελεύθερη διάταξη ή παρεμβάλλουν λαξευτές πέτρες. Οι όψεις του αρχικού ναού κοσμούνται με περιορισμένο σε έκταση αλλά εντυπωσιακό σε ποιότητα κεραμοπλαστικό διάκοσμο.
Το εσωτερικό του κοσμούν αξιόλογες τοιχογραφίες οι οποίες όμως σώθηκαν αποσπασματικά. Δύο επιγραφές χαραγμένες σε αρχαίο μέλη ενσωματωμένα στις όψεις του ναού αναφέρουν κάποιον Στέφανο και τον «ηκοδόμο» Θεοφύλακτο από τη νήσο Κέα, πιθανώς ο αρχιτέκτων του ναού.
Το έργο έφερε εις πέρας το Γραφείο Ειδικών Αρχιτεκτονικών Μελετών – Μνημείο ΕΠΕ των Σταύρου Μαμαλούκου – Αναστασίας Καμπόλη – Μαμαλούκου & Συνεργάτες
