της Λαμπριάνας Κυριακού
kk_lambriana@yahoo.com
Σαράντα τρια χρόνια κρυμμένων μυστικών και άκαρπων διαπραγματεύσεων.
Σε αυτή τη χρονική στιγμή που τα γεωτρύπανα χώρισαν σε οικόπεδα την Κυπριακή ΑΟΖ, και τρέχουν οι ενδιαφερόμενοι να πλασάρουν την προστασία τους απέναντι στην Κύπρο, που λίγο πολύ έχει τη δική της φωνή, απαλλαγμένη από μητέρες πατρίδες και ουτοπίες, τώρα λίγες μέρες πριν την επέτειο του πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, μας είπαν ανοίγει ο Φάκελος της Κύπρου.
Ποιος φάκελος της Κύπρου ανοίγει αφού τα σημαντικότερα papers του φακέλου έχουν εξαφανισθεί;;
Ας μιλήσουμε με την ειρωνεία των χρονολογιών.
- 2017: Αδιάλλακτη η στάση του Τούρκου Υπουργού εξωτερικών, απέναντι στην αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Ταυτόχρονα Πολυεθνική Ασπίδα γύρω από την Κύπρο και το Οικόπεδο 11.
- Γαλλία – Ισραήλ – ΗΠΑ, υπερασπίζονται την Κύπρο μιας και ο ενεργειακός πλούτος του νησιού περνάει στα χέρια τους. Είναι ακόμα αβέβαιο αν θα μπορεί και πότε να εκμεταλλευτεί αυτό τον πλούτο της, η Κύπρος.
- Το Γεωτρύπανο, ήδη πήρε καθοδική πορεία.
- Η Τουρκία είναι προκλητική και απειλεί με θερμό επεισόδιο.
- 1974 – Συμφωνία Γενεύης: αδιάλλακτη η στάση της Τουρκίας, απέναντι στην αποχώρηση των Τούρκικων στρατευμάτων. Παρατηρητές και διπλωμάτες απέδιδαν την τουρκική αδιαλλαξία σε προσπάθεια της Άγκυρας, να πετύχει μια συμφωνία για το Κυπριακό όσο το δυνατόν ευνοϊκότερη και απλώς αποτελούσε η πρώτη φάση των διασκέψεων, μέρος σχεδίου που απέβλεπε την εισβολή και όχι την ειρήνευση.
- 1969: Ο Τζωρτζ Μπωλ, αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ, σε διάσκεψη του Ιδρύματος Μπρουκινγκς έλεγε: αυτό ο γιος της Σκύλας – Μακάριος – πρέπει να σκοτωθεί πριν μπορέσουμε να κάνουμε οτιδήποτε στην Κύπρο.
- 2017: Οι Αμερικάνοι αυτή την στιγμή, προκειμένου να προστατεύσουν τα συμφέροντα τους, για την ΑΟΖ, φέρονται ως εγγυήτρια δύναμη προς τις ορέξεις των Τούρκων
Ο Γιώργος Π. Ψυχάρης γράφει: «Από την εποχή ακόμη της κυβερνήσεως Γεώργιου Παπανδρέου, ο «αμερικανικός παράγων» είχε προσπαθήσει να επιβάλει μια τέτοια «λύση» του Κυπριακού που θα ικανοποιούσε τις αμυντικές ανάγκες των ΗΠΑ, στο χώρο της Μέσης Ανατολής και θα ικανοποιούσε τις απαιτήσεις των Τούρκων – τους οποίους δεν ήθελαν με κανένα τρόπο να κακοκαρδίσουν οι Αμερικάνοι. Οι προσπάθειες τους δεν καρποφόρησαν.»
1970: Τα παιδιά της Χούντας, ετοιμάζουν τρία σχέδια εξόντωσης του Μακαρίου. «Απόλλων», «Γρόνθος» και «Αφροδίτη»
Η Κύπρος πριν την άνοδο της Χούντας στην Ελλάδα, ήταν εξοπλισμένη σαν αστακός, με οπλισμό και στρατεύματα που είχε στείλει η κυβέρνηση της Ενώσεως Κέντρου. Ο Μακάριος ουσιαστικά, είχε εξασφαλίσει στρατηγικά στοιχεία για την αποτελεσματική άμυνα της Κύπρου. Όμως σε περίπτωση εισβολής θα έπρεπε να πολεμήσει χωρίς αεροπορική κάλυψη. Ο Μακάριος για τις ανάγκες αυτές εξασφάλισε τα αεροδρόμια της Αιγύπτου για ανεφοδιασμό. Ενέργεια την οποία εξομολογήθηκε ο Μακάριος, το 1971, στον δημοσιογράφο Σταύρο Ψυχάρη, περιεχόμενο συζήτησης που δεν προοριζόταν τότε για δημοσίευση.
Μερικούς μήνες μετά την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου 1967 στην Ελλάδα, η Κύπρος έμεινε ‘αοπλη, αφού το δικτατορικό καθεστώς, αποδέχθηκε το αξίωμα της Τουρκίας και απέσυρε από το νησί όλες τις δυνάμεις που είχε στείλε ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Γίνεται η πρώτη αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Μακάριου. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος και αυτοί που σχεδίαζαν τις εξελίξεις στην Κύπρο έπαθαν πραγματικό σοκ.
- 1972: Χούντα και Λευκωσία βρέθηκαν πάλι σε αδιέξοδο. Ίσως γιατί την τελευταία στιγμή ο στρατηγός Γρίβας, αναλογίσθηκε τις ευθύνες του και αρνήθηκε να προκαλέσει εθνική τραγωδία, κάτι βέβαια που δεν δίστασε να κάνει αργότερα. Ήταν φανερό πια και το παραδέχτηκαν και οι πιο φανατικοί εχθροί του Μακάριου, ότι απεργάζονταν την διχοτόμηση του νησιού και γι αυτό έπρεπε να «αναστατώσουν» τους φανατικούς της ένωσης δημιουργώντας ένοπλες αντιμακαριακές ομάδες για να δικαιολογήσουν το απερχόμενο πραξικόπημα. Στην ουσία, ένα πραξικόπημα που θα δικαιολογούσε την επέμβαση της Τουρκίας. Το μόνο εμπόδιο όμως για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα ήταν ο Μακάριος. Εν κατακλείδι αυτό που επιθυμούσε η Χούντα, ήταν να διώξει τον Μακάριο και να εγκαταστήσει στο νησί μια κυβέρνηση όμοια με την δική της.
- 1973: Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, αποδείχθηκε ανίκανος για την πραγματοποίηση του Πραξικοπήματος στο νησί. Ένας πιστός φίλος των Αμερικανών αλλά και αφελής «υπερεθνικόφρων» ο ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης είναι ο νέος ταξίαρχος της ΕΣΑ που θα λύσει το Κυπριακό. Έτσι, όταν έφτασε η περιβόητη επιστολή του Μακάριου προς τον Γκιζίκη, η εκτέλεση του πραξικοπήματος στην Κύπρο είχε διαταχθεί.
- 13 Ιουλίου 1974: Στην αίθουσα συσκέψεων του Αρχηγείου Ενόπλων Δυνάμεων είχαν κληθεί από τον στρατηγό Μπονάνο, οι αρχηγοί στρατού, ναυτικού και αεροπορίας, άλλοι ανώτατοι επιτελικοί αξιωματικοί ακόμα και αξιωματικοί που υπηρετούσαν στην Κυπρο, ο αντιστράτηγος Γ. Ντενίσης, διοικητής της Εθνικής φρουράς Κύπρου ο συνταγματάρχης Νικολαίδης, διοικητής της ΕΛΔΥΚ ο αντισυνταγματάρχης Κ. Μπούρλο, διευθυντής του 2ου Επιτελικού Γραφείου της Εθνικής φρουράς και ο αντισυνταγματάρχης Δ Ζωιτόπουλος, διευθυντής του κλιμακίου της ΚΥΠ στην Κύπρο. Αντικείμενο της σύσκεψης η αξίωση του Μακάριου να αποχωρήσουν οι έλληνες αξιωματικοί από την Κύπρο.
- 15 Ιουλίου 1974: Ήταν 8:30 το πρωί της 15ης Ιουλίου 1974. Η διαταγή για το πραξικόπημα δόθηκε από την Αθήνα. Στοιχείο που επιβεβαιώθηκε από την απόρρητη έκθεση του Αλέξανδρου Παπανικολάου.
Αναφέρει το απόρρητο έγγραφο: «Η αυλαία του δράματος υψώθη την 15ην ιουλίου 1974. Ο Στρατηγός Μπονάνος εκάλεσεν εις το γραφείον του άπαντας τους αρχηγούς κλάδων των ενόπλων δυνάμεων την 08:00 ώραν και ανακοίνωσεν εις αυτούς ότι η εθνοφρουρά ενέτρεψεν τον Μακάριο όστις μάλλον είχε φονευθή….»
Επίσης, με βάσει την απόρρητη έκθεση του Αντιπτέραρχου Παπανικολάου, το πρωί της 16ης Ιουλίου 1974, ο ταξίαρχος Ιωαννίδης βρισκόταν στον τρίτο όροφο του Πενταγώνου και συνομιλούσε με άλλους αξιωματικούς. Εκεί συναντήθηκαν οι δυο άνδρες, με τον Ιωαννίδη να λέει ότι οι εξελίξεις στην Κύπρο βαίνουν Καλώς. Ο Παπανικολάου ρώτησε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις από την ενέργεια αυτή στην Κύπρο Και ο Ιωαννίδης απάντησε ότι «Ούτε οι Αμερικάνοι, ούτε οι Τούρκοι, επιθυμούν τον Μακάριο»
Με το άκουσμα της είδησης ότι ο Μακάριος είναι νεκρός, η ΕΟΚΑ Β όπως και ο ταξίαρχος Δημήτριος Ιωαννίδης, πανηγύριζαν.
Η ΕΟΚΑ Β, ήταν εθνικιστική ένοπλη παραστρατιωτική οργάνωση που δημιουργήθηκε στην Κύπρο το 1971, με σκοπό την ένοπλη δράση για τη δημιουργία των προϋποθέσεων που θα οδηγούσαν στην ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, στην αρχή μέσω συνεργασίας με τον Αρχιεπίσκοπο και Πρόεδρο, Μακάριο, στη συνέχεια μέσω εκφοβισμού και τέλος μέσω της ένοπλης σύγκρουσης. Αντιτάχθηκε κατά της πολιτικής του Μακαρίου, ο οποίος υποστήριζε την ανεξαρτησία της Κύπρου.
Η ΕΟΚΑ Β’ υποστήριξε το πραξικόπημα της 15ής Ιουλίου 1974 στην Κύπρο. Στις 20 Ιουλίου, μέλη της ΕΟΚΑ Β επιτέθηκαν σε τουρκοκυπριακούς θύλακες, ενώ μετά την κατάληψη τους, προέβησαν σε δολοφονίες αμάχων. Η ΕΟΚΑ Β είναι ξανά δημοφιλής στους κόλπους των εθνικιστών της Κύπρου, που τους εκφράζει πολιτικά το ΕΛΑΜ.
Ωστόσο, μέχρι το βράδυ, από την Πάφο μέσω ραδιοφωνικού μηνύματος ο Μακάριος καλούσε το λαό της Κύπρου να αντιμετωπίσει την Χούντα. “…Ελληνικέ Κυπριακέ λαέ! Γνώριμη είναι η φωνή που ακούεις. Γνωρίζεις ποίος σου ομιλεί. Είμαι ο Μακάριος. Είμαι εκείνος τον οποίον συ εξέλεξες διά να είναι ηγέτης σου. Δεν είμαι νεκρός. Είμαι ζωντανός. Και είμαι μαζί σου, συναγωνιστής και σημαιοφόρος εις τον κοινόν αγώνα. Το πραξικόπημα της χούντας απέτυχε. Εγώ ήμουν ο στόχος της και εγώ, εφόσον ζω, η Χούντα εις την Κύπρον δεν θα περάση. Η Χούντα απεφάσισε να καταστρέψη την Κύπρο .Να την διχοτομήση. Αλλά δεν θα το κατορθώση. Πρόβαλε παντοιοτρόπως αντίστασιν εις την Χούντα. Μη φοβηθής. Ενταχθήτε όλοι εις τα νομίμους δυνάμεις του κράτους. Η Χούντα δεν πρέπει να περάση και δεν θα περάσει. Νυν υπέρ πάντων ο αγών!
Το μήνυμα αυτό αν και δεν ακούγονταν δυνατά λόγω της περιορισμένης εμβέλειας του ραδιοφωνικού σταθμού, έγινε αμέσως γνωστό από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Τελ Αβίβ που το είχε λάβει και με τον ισχυρό πομπό του άρχισε ν΄ αναμεταδίδει προς όλο τον κόσμο το φορτισμένο εκείνο μήνυμα, διακόπτοντας συνεχώς τη ροή του προγράμματός του, για να αναγγείλει ότι ο Μακάριος ζει.
Σημείωση Σ, Π. Ψυχάρη: “Αυτοί που έμειναν απαθείς και παρακολουθούσαν την νέα τραγωδία της Κύπρου χωρίς οποιαδήποτε αντίδραση, ή περιορίσθηκαν σε “πλατωνικές” δηλώσεις ήσαν οι δυο “υπερδυνάμεις” οι Αμερικάνοι και οι Ρώσοι, οι οποίοι έδειχναν ικανοποιημένοι από την εξέλιξη των πραγμάτων αφού δυο μέλη του ΝΑΤΟ, έφτασαν στα πρόθυρα του πολέμου. Η κυριότερη εξέλιξη από τις απρόβλεπτες αυτές εξελίξεις, ήταν η αποχώρηση της Ελλάδος από το ΝΑΤΟ…”
Η ενέργεια του πραξικοπήματος ήταν φανερό ότι προκαλούσε διεθνή κατακραυγή.
Οι Τούρκοι έτριβαν τα χέρια τους.
Ήταν η στιγμή που η Κερκόπορτα είχε ανοίξει!!
Το Σάββατο 20 Ιουλίου 1974, η Τουρκία επικαλούμενη το άρθρο 4 της συνθήκης εγγυήσεως, μπαίνει στην Κύπρο.
Βιβλιογραφικές αναφορές:
- “Χρονικό του 20ου αιώνα” – Εκδόσεις ΔΟΚΙΜΗ
- Κώστας Σταματίου (2004)”Το Βιβλίο και ο χρόνος”. Εκδόσεις Καστανιώτη
- Σταύρος Π. Ψυχάρης,(2013) “Οι εβδομήντα κρίσιμες Ημέρες”, Αθήνα 1976. Ειδική έκδοση για την Εφημερίδα Το Βήμα
- Σταύρος Π. Ψυχάρης,”Τα παρασκήνια της Αλλαγής, Ιούλιος 1974″. Ειδική έκδοση για την Εφημερίδα Το Βήμα
