γράφει η Λαμπριάνα Κυριακού
«Τζένη, άσε τις σφαίρες του ουρανού να κυλάνε,
Για μένα είσαι ήλιος και λάμψη αστεριών
Οι εχθρικοί κόσμοι μουγκρίζουν μπροστά μου
Θα τους νικήσω Τζένη, αν μείνεις δικιά μου…»
Μπορεί ο Καρλ Μαρξ να μην ήταν τόσο δημοφιλής για την ποίηση του, ωστόσο τα ερωτικά ποιήματα που έγραφε στην γυναίκα του, μαρτυρούσαν τον μεγάλο έρωτα που έκρυβε γι αυτήν καθ΄ολη την διάρκεια της ζωής του.
Στα 25 του ερωτεύτηκε σφόδρα τη βαρόνη Ιωάννα Βέρθα Ιουλία Τζένη φον Βεστφάλεν. Μια μορφωμένη κοπέλα που απαρνήθηκε την πλούσια καταγωγής της για να στηρίξει τις ιδέες του Μαρξ, ζώντας στην εξορία φτωχικά και δύσκολα μέχρι το τέλος της ζωής της. Η συνεχής στήριξή της έπαιξε ίσως τον σημαντικότερο ρόλο στην ολοκλήρωση του έργου του Μαρξ αφού τα σημαντικότερα άρθρα και συγγράμματα του, το «Κεφάλαιο», το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο», πέρασαν από τα χέρια της, αφού είχε αναλάβει να καθαρογράφει και να δακτυλογραφεί τα δυσανάγνωστα χειρόγραφα του.
Πιο εύκολα τώρα, μπορώ να μοιραστώ μαζί σας τις εντυπώσεις μου από την παράσταση «Ο Μαρξ στο Σόχο» που έκανε πρεμιέρα την Παρασκευή 12 Οκτωβρίου στο Θέατρο Άλμα. Ο Άγγελος Αντωνόπουλος, με αφορμή τα 200 χρόνια από τη γέννηση του Καρλ Μαρξ, σκηνοθετεί και υποδύεται τον μεγάλο Γερμανό φιλόσοφο στο έργο του ιστορικού Howard Zinn έχοντας καταφέρει μέσα από το έξυπνο και χιουμοριστικό κείμενο του συγγραφέα, να ζωντανέψει τις ιδέες του Μαρξ και να τις «περάσει» αμόλυβδα στο θεατή. Στον Κύριο Αντωνόπουλο δεν αξίζουν οι κριτικές. Από μόνη της η λέξη ορίζει το αρνητικό και ο κύριος Αντωνόπουλος, υποδύθηκε με απόλυτο σεβασμό τον Μαρξ. Ερμηνευτικά ήταν ήπιος αλλά και ταυτόχρονα καθηλωτικός, που στο πεδίο το δικό μου χάθηκαν όλα τα υπόλοιπα.
«Ο Μαρξ στο Σόχο» είναι μια παράσταση που δεν απευθύνεται μόνο σε αριστερούς και κουμουνιστές και δεν σκοπεύει να αλλάξει ένα εκατοστό από τις ιδέες του, εάν αυτές είναι στέρεες. Απλά οι θεωρίες του Μαρξ άδραξαν την αιωνιότητα γιατί είχαν συνδεθεί άρρηκτα με τις προσδοκίες εκατομμύρια ανθρώπων που είχαν την ίδια πεποίθηση, ν αλλάξουν τον κόσμο. Αυτός είναι και ο μεγάλος εχθρός του Καπιταλισμού, η ανάγκη του λαού να διασφαλίσει τα εργατικά του δικαιώματα. Κάτι που στις μέρες μας και κυρίως στη χώρα μας, αρχίζει να κατεδαφίζεται.
«Κάποια Χριστούγεννα, που δεν είχαμε λεφτά ν’ αγοράσουμε χριστουγεννιάτικο δέντρο, ο Ένγκελς κατέφθασε με έξι μπουκάλια σαμπάνια. Έτσι, φανταστήκαμε ότι είχαμε στη μέση ένα δέντρο, κάναμε κύκλο γύρω του, ήπιαμε σαμπάνια και τραγουδήσαμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια.
Βέβαια, ήξερα τι σκέφτονταν οι επαναστάτες φίλοι μου: Ο Μαρξ, ο άθεος, θέλει χριστουγεννιάτικο δέντρο! Ναι, περιέγραψα τη θρησκεία ως το όπιο του λαού, αλλά κανείς δε μπήκε στον κόπο να διαβάσει ολόκληρη τη παράγραφο. «Η θρησκεία είναι ο αναστεναγμός του καταπιεσμένου πλάσματος, η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, η ψυχή σε απάνθρωπες συνθήκες, είναι το όπιο του λαού». (Απόσπασμα από τον μονόλογο)
Εν τούτοις, στο έργο του Ζιν, οι αρχές του άλλου κόσμου, από γραφειοκρατικό λάθος, στέλνουν τον Μαρξ στο Σόχο της Νέας Υόρκης και όχι στο Σόχο της Αγγλίας, όπου έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του. Βλέπουμε τον Μαρξ να ζωντανεύει μέσα από τις αναμνήσεις του, θυμωμένος από την διαστρέβλωση των θεωριών του και την εξάπλωση του καπιταλισμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Αναφέρεται συνεχώς στην Τζένη την γυναίκα του. Του λείπει, δεν μπορεί να χειριστεί το κενό που νιώθει μέσα του. Ο Μάρξ χωρίς την Τζένη, δεν θα ήταν ποτέ η προσωπικότητα που γνωρίζουμε εμείς σήμερα.
Επίσης στον μονόλογο ο Μαρξ, αφηγείται στιγμές από την εξορία στο Παρίσι και τη συνάντηση του με τον Φρίντριχ Ένγκελς που έμελλε αργότερα με τις θεωρίες και τα κείμενα τους, να θεμελιώσουν τον Κουμμουνισμό.
«Ας μιλήσουμε απλά, για το πώς θα χρησιμοποιήσουμε τον απίστευτο πλούτο της γης προς όφελος των ανθρώπων. Δώστε στους ανθρώπους αυτά που χρειάζονται: φαΐ, φάρμακα, καθαρό αέρα, πόσιμο νερό, δέντρα και γρασίδι, ευχάριστα σπίτια να μένουν, μερικές ώρες δουλειάς, μερικές ώρες λεύτερες. Μη ρωτήσατε ποιος τ’ αξίζει. Όλοι οι άνθρωποι το αξίζουν.
-Τώρα είναι ώρα να πηγαίνω.
-Σας τάραξα που ξαναβρέθηκα ανάμεσα σας; Δείτε το σα μια Δευτέρα Παρουσία. Ο Χριστός δε μπόρεσε να ‘ρθει κι έστειλε τον Μαρξ…» (απόσπασμα από τον Μονόλογο)
info:
Μετάφραση: Άρης Λασκαράτος
Σκηνοθεσία: Άγγελος Αντωνόπουλος
Δραματουργική επεξεργασία: Άγγελος Αντωνόπουλος
Σκηνικά- Κοστούμια: Γιώργος Ασημακόπουλος
Επιμέλεια σκηνικού : Γιώργος Λυντζέρης
Μουσική επιμέλεια – Οργάνωση παραγωγής : Βάνα Πεφάνη
Φωτισμοί-video : Βασίλης Κλωτσοτήρας
Επεξεργασία video: Νίκος Γιαβρόπουλος
Φωτογραφίες : Παύλος Φυσάκης
Δημιουργικό έντυπου υλικού : Γιάννης Καρδάσης
Επικοινωνία και προβολή της παράστασης: Νταίζη Λεμπέση
Ημέρες και ώρες Παραστάσεων :
Παρασκευή και Σάββατο 21.00
Κυριακή 19.30
Τιμές εισιτηρίων
Γενική είσοδος : 15 ευρώ
Ανέργων, φοιτητικό και άνω των 65 : 10 ευρώ
Προπώληση εισιτηρίων στο ταμείο του θεάτρου Άλμα
(Αγίου Κωνσταντίνου και Ακομινάτου 15- 17 Μεταξουργείο, τηλέφωνο ταμείου 210 5220100) και στο www.viva.gr
Διάρκεια παράστασης : 75 λεπτά χωρίς διάλειμμα