Το «Τελευταίο όνειρο της Έμιλυ Ντίκινσον» του Σταμάτη Πολενάκη παίζεται κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στο Θέατρο 104 στο Γκάζι. Με αφορμή αυτό, φιλοξενούμε στο aVecnews.gr τις ηθοποιούς Μαρία Ροβάκη και Ιωάννα Μυλωνά για μια συζήτηση πάνω στο έργο του Πολενάκη που σκηνοθετεί με μαεστρία ο Δημοσθένης Φίλιππας.
Τι σας γοήτευσε στο έργο του Σταμάτη Πολενάκη και αποφασίσατε να το ανεβάσετε στη σκηνή;
Μαρία: Αρχικά μας γοήτευσε η γραφή του έργου καθώς πρόκειται για ένα ποιητικό, βαθιά υπαρξιακό και πανανθρώπινο κείμενο. Μετά ο ίδιος ο Σταμάτης Πολενάκης ο οποίος είναι ένας σεμνός, γενναιόδωρος και αληθινά ταλαντούχος δημιουργός. Και πάνω απ’όλα, η ίδια η Έμιλυ Ντίκινσον!! Αυτή η ξεχωριστή, καινοτόμος, επαναστάτρια ποιήτρια του 19ου αιώνα που επηρέασε όσο λίγοι την παγκόσμια λογοτεχνία. Αποτελεί έμπνευση για μένα, μου δίνει δύναμη για την τέχνη μου, φως για τη ζωή μου!!
Ιωάννα: Το έργο αυτό, τόσο ιδιαίτερο και ποιητικό, μίλησε σε βάθος στην ψυχή μας. Είναι ανθρώπινο, τρυφερό και ταυτόχρονα βαθιά τραγικό! Μιλάει για τη Έμιλυ Ντίκινσον, την σπουδαία αυτή ποιήτρια και γυναίκα, αλλά ταυτόχρονα αναφέρεται σε όλες τις Έμιλυ που υπάρχουν με έναν τρόπο σήμερα και πάντα.
Η παράσταση είναι βασισμένη στο έργο του Σταμάτη Πολενάκη “Το τελευταίο όνειρο της Έμιλυ Ντίκινσον” ποιες διαφορές υπάρχουν από το πρωτότυπο έργο στην παράστασή σας;
Μαρία: Το έργο του Σταμάτη Πολενάκη είναι ένας θεατρικός μονόλογος. Εμείς παρουσιάζουμε στη σκηνή του θεάτρου 104, με απόλυτο σεβασμό στο πρωτότυπο κείμενο, τη δική μας ανάγνωση, την εκδοχή-πρόταση της ομάδας με αφορμή το έργο. Η Έμιλυ Ντίκινσον ερμηνεύεται από δύο ηθοποιούς (από μένα και την Ιωάννα Μυλωνά) και έχει προστεθεί και ένας αντρικός χαρακτήρας, ο αφηγητής-ποιητής, που εισάγει, καλωσορίζει το κοινό στον κόσμο της, στο έργο και στη ζωή της ποιήτριας. Το ρόλο ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Δανίκας. Στην παράσταση επίσης ακούγονται ποιήματα της Έμιλυ Ντίκινσον και τέλος, η Κατερίνα Ελοσίτου παίζει ζωντανά στη σκηνή τη μουσική που έχει δημιουργήσει ειδικά για το έργο.
Ιωάννα: Νομίζω πως όταν επιλέγεις να ανεβάσεις ένα έργο δεν μπορείς να το αλλάζεις, να διαφοροποιείσαι σε κομβικά σημεία του, όπως πολύ συχνά συμβαίνει για διάφορους λόγους. Ο Σταμάτης Πολενάκης κατανοεί και εκφράζει τόσο εύστοχα την Αμερικανίδα ποιήτρια! Ο λόγος που αναφέρουμε πως είναι διασκευή είναι γιατί έχει προστεθεί ένας ρόλος, του ποιητή – διευθυντή σκηνής (Κωνσταντίνος Δανίκας), ο οποίος συνομιλεί με την ποιήτρια – μα και ο μονόλογός της μια συνομιλία είναι – και στην αρχή του έργου, μας τη συστήνει (γιατί δυστυχώς για πολλούς ανθρώπους είναι άγνωστη και νομίζουμε πως έτσι θα μπουν πιο αβίαστα στον κόσμο της) και γιατί έχουν προστεθεί κάποια ποιήματά της. Αυτό που θέλαμε είναι να σεβαστούμε το κείμενο, να το αναδείξουμε και μέσα από αυτό να γνωρίσουν οι θεατές μας την Έμιλυ Ντίκινσον του 19 ου αιώνα, αλλά και την Έμιλυ που κρύβει ο καθένας μας μέσα του.
Πόσο δύσκολο είναι να υποδύεται κανείς ένα υπαρκτό πρόσωπο;
Μαρία: Είναι πράγματι εξαιρετικά δύσκολο. Πάντοτε, για να υποδυθείς ένα πρόσωπο της ιστορίας τέτοιου μάλιστα βεληνεκούς όπως ήταν η Ντίκινσον, πρέπει να σκάψεις βαθιά μέσα στην ψυχή του, να μελετήσεις το έργο του, και να αντιληφθείς απολύτως την ιστορική στιγμή, και τις παραμέτρους κάτω από τις οποίες έδρασε. Αυτό είναι κάτι που έτσι κι αλλιώς είναι ιδιαιτέρως απαιτητικό.
Ιωάννα: Αρχικά τρόμαζα στην ιδέα. Αισθανόμουν πολύ μεγάλη ευθύνη. Δεν έχω ξανακάνει κάτι τέτοιο. Αλλά τελικά νομίζω πως η διαδρομή είναι ίδια με οποιονδήποτε άλλο ρόλο. Να προσπαθήσεις να βρεις στοιχεία από αυτόν τον άνθρωπο μέσα σου.
Αγαπημένη φράση από το έργο.
Μαρία: Δυσκολεύομαι να επιλέξω την αγαπημένη μου αυτή τη στιγμή.. Νομίζω…
«Ώρα να βγάζουμε σιγά σιγά τους επιδέσμους από το πρόσωπο, να αφαιρούμε μια μια τις λέξεις, είναι μακρύς ο δρόμος ως την αληθινή γυμνότητα.»
Ιωάννα: Πολλές αγαπημένες! << Αγάπησα παράφορα το ουράνιο στερέωμα με όλα του τα αστέρια, αγάπησα το άπειρο, το εκ των προτέρων ανέφικτο. Ώστε πιστεύετε για κάποιο λόγο ότι εγώ είμαι προφυλαγμένη από το βέλος του έρωτα; Ότι είμαι τάχα φτιαγμένη από κάποιο υλικό μυστηριώδες και άκαυτο; Δεν το βλέπετε λοιπόν; Κάτω από το λευκό μου φόρεμα θα φλέγομαι αιώνια από το πάθος.»
Πείτε μας δύο λόγια για την ομάδα Δοκιμή.
Μαρία: Η ομάδα Δοκιμή είναι η συνάντηση, η σύμπραξη τεσσάρων ανθρώπων, εκτός από μένα, της ηθοποιού Ιωάννας Μυλωνά, του Δημοσθένη Φίλιππα, ηθοποιού και σκηνοθέτη της ομάδας, και της μουσικού Κατερίνας Ελοσίτου. Έχοντας κάνει τις προσωπικές μας πορείες, αποφασίσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις και τα όνειρα μας, αφού πρωτίστως μας ένωσε η κοινή αντίληψη, η ίδια γλώσσα πάνω στη θεατρική διαδικασία. «Το Τελευταίο όνειρο της Έμιλυ Ντίκινσον» είναι η δεύτερη παραγωγή της ομάδας και ελπίζω να μπορέσουμε να συνεχίσουμε με την ίδια ορμή και στην επόμενη.
Ιωάννα: Η ομάδα ΔΟΚΙΜΗ ιδρύθηκε από τη Μαρία Ροβάκη (ηθοποιό), εμένα, το Δημοσθένη Φίλιππα (ηθοποιό και σκηνοθέτη της ομάδας) και την Κατερίνα Ελοσίτου (μουσικό). Έχουμε κοινή παιδεία, καλλιτεχνική αντίληψη και μας συνδέει βαθιά αγάπη. Η πρώτη μας δουλειά ήταν το Τελευταίο Τραίνο του Φιτζέραλντ Κους, στο Θέατρο Τρένο στο Ρουφ. Το τελευταίο όνειρο της Έμιλυ Ντίκινσον του Σταμάτη Πολενάκη είναι πολύ διαφορετικό και νομίζω ένα γενναίο επόμενο βήμα.