«Κουβέντες στο πόδι.
Τα ουσιώδη πλάι στα επουσιώδη.
Αμήχανες επαναλήψεις γλωσσικών συνθέσεων
ν’ αντισταθούν σ’ όλα τα μήκη και τα πλάτη των διαθέσεων.»
σελ 26, «ΑΒΑΡΙΕΣ ή Χωρίς Φινάλε».
της Λαμπριάνας Κυριακού
Η Σοφία Τσίπα γράφει εμπνευσμένα, σημαδεμένη από την εποχή μας και επηρεασμένη από την ελληνική ποίηση και πεζογραφία.
Η ποίηση της, βασίζεται κυρίως στο ρυθμό και στην ιδιαίτερη καλλιέργεια του λόγου. Ποίηση με ομοιοκαταληξία, στίχοι δοσμένοι με συναισθηματισμό, καταγράφουν και απεικονίζουν τις ανησυχίες μιας γενιάς που η κοινωνική και πολιτική διαφθορά, θυσίασε τα όνειρα της και αφυδάτωσε της ελπίδες της για ένα καλύτερο μέλλον.
Η τρίτη ποιητική συλλογή της Σοφίας Τσίπα, που φέρει τον τίτλο ΑΒΑΡΙΕΣ, είναι γεγονός. Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Momentum και είναι αφιερωμένη στη Λία, που την έμαθε να πετάει στα φτερά της, να πλέει στ΄απόνερα της, να βαδίζει στα βήματα της και όταν αδάμαστα ξεμακραίνει να βρίσκει δρόμο από το φως της…όπως γράφει η ίδια στις πρώτες σελίδες του βιβλίου της.
Σε μια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Τρίτης(3/3), στο Ίδρυμα Θεοχαράκη, παρουσιάστηκε η ποιητική συλλογή ΑΒΑΡΙΕΣ, με ομιλητές τη δημοσιογράφο Έλλη Στάη, τη συνθέτρια Ευανθία Ρεμπούτσικα και τη συγγραφέα Φωτεινή Τσαλίκογλου. Ποιήματα από το βιβλίο, ανάγνωσε ο Γιώργος Κιμούλης ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο Φώτης Παπαθανασίου, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Θεοχαράκη.
«Η Σοφία υπηρετεί τη μετάδοση του πολιτισμού με κάθε τρόπο. Κάθε δραστηριότητα δημόσιας επικοινωνίας χρειάζεται κάποιο αντίδοτο, νομίζω το αντίδοτο της Σοφίας είναι η ποίηση. Το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει και σε μας τους υπόλοιπους – μιας και η ποίηση έχει τεράστιες θεραπευτικές δυνατότητες.» Προλόγισε ο Φώτης Παπαθανασίου, δίνοντας στη συνέχεια το λόγο στη Έλλη Στάη. Η καταξιωμένη δημοσιογράφος τόνισε ότι η Σοφία Τσίπα, εκφράζεται ποιητικά χρησιμοποιώντας στα θέματα της, τη γλώσσα και τις λέξεις, ως σφαίρες μιας παράλληλης έκφρασης αυτού του οποίου θέλει να μας δώσει ως μήνυμα. Χρησιμοποιεί τη γλώσσα με γνώση και ακρίβεια και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να της το πιστώσουμε. Γιατί τη γλώσσα και τις λέξεις, πάρα πολύ λίγοι άνθρωποι τη χρησιμοποιούν, όπως την χρησιμοποιεί η Σοφία.» ενώ συμπλήρωσε «Στην καταγραφή της, βάζει και το συναίσθημα και τον εγκέφαλο και την ψυχή σε παράλληλους δρόμους να εκφραστούνε. Αυτό δείχνει μια πληρότητα την οποία εγω την εντόπισα στη, Σοφία μ αρέσει και πιστεύω ότι έχει και μέλλον»
«Και τώρα,
Αφού αναστήσαμε μαζί το ίδιο κοιμισμένο θεριό
Μπορώ να ξερω, εν τελει, ποιος ήταν ο μείζων,
Ο πιο ειλικρινής
Καθολικός
Ο πιο ανήθικος
Κι ο πιο αθώος» σελ 10 «Για μιαν ιδέα»
Την ποίηση μια βραβευμένη συνθέτρια, όπως είναι η Ευανθια Ρεμπούτσικα διαφορετικά μπορεί να την διαβάσει, ίσως με διαφορετικούς κώδικες να την ερμηνεύσει. Ωστόσο η κυρία Ρεμπούτσικα είπε ότι μέσα από τη νέα ποιητική συλλογή της η Σοφία, αποκαλύπτει την ευαίσθητη και ώριμη προσωπικότητα της. Όπως είπε: «Η Σοφία, μέσα από τα ποιήματά της, μας μιλά σα να έχει ζήσει πολλές ζωές. Μιλά, για την αγάπη, τον έρωτα, την εξάρτηση, το θάνατο, την απιστία, τον πόνο, τη λύτρωση και τη δύσκολη καθημερινότητα.» Ενώ συμπλήρωσε: «Για τον έρωτα η Σοφία, τολμά με έναν τρόπο αντισυμβατικό, αποδεικνύοντας πως η ποίηση είναι ακόμα εδώ, οι ποιητές ακόμα ερωτεύονται, ακόμα μιλούν με απλά λόγια, για όσα συμβαίνουν και συγκλονίζουν την ανθρωπότητα. Τα λόγια της βρίσκουν την δική τους ξεχωριστή σειρά. Είναι τολμηρά. Δε φοβάται να μιλήσει, ακόμα και για εκείνα που η διπλωματία και η πολιτική επιβάλλουν να ξεχάσουμε.»
“Είκοσι ευρώ για να τελειώσει ο μήνας
Κι έχει ακόμη δεκατρείς
Πλήρωσα χρέη, με τον μισθό της πείνας
Πόσες θυσίες πια για να σωθεί η Πατρίς;”
Η συγγραφέας και καθηγήτρια Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστήμιου, Φωτεινή Τσαλίκογλου μίλησε μ΄ένανιδιότυπο τρόπο για τη Σοφία και την ποίηση της. «Τη σοφία την γνώρισα από την οθόνη. Ξέρετε, το γυαλί έχει ένα τρόπο να καλύπτει και να αποκαλύπτει. Συγκράτησα λοιπόν από τη Σοφία ένα χαμόγελο και ένα βλέμμα που το εννοούσε. Δεν ήταν το τυποποιημένο. Πείθομαι όσο περνάει ο καιρός, ότι ο άνθρωπος δεν είναι αυτό που λέει, ούτε αυτό που κάνει, είναι αυτό που εκπέμπει. Και αυτό που εκπέμπει δεν μπορεί να σε ξεγελάσει. Αυτό που πρόσεξα στο πρόσωπο της Σοφίας, με έκανε να είμαι εδώ.» είπε, ενώ η κυρία Τσαλίκογλου, τόνισε: «Η ποίηση της Σοφίας έχει λιτότητα, ακρίβεια, μουσικότητα, συναίσθημα και στοχασμό. Είναι οι μεγαλύτερες αρετές του ποιητικού λόγου της Σοφίας. Το ποίημα είναι η ύπαρξη του ποιητή. Είναι ο τρόπος που η Σοφία είναι αφοσιωμένη στη ζωή.»
Πριν την ανάγνωση του ποιήματος «Τέσσερις Εποχές» ο Γιώργος Κιμούλης, έκανε μια μικρή παρέμβαση λέγοντας: «Όταν μου ζήτησε η Σοφία να διαβάσω κάποια ποιήματα προσπάθησα να την πείσω ότι είναι λάθος. Τα ποιήματα είναι λάθος να αποκτούν ένα ήχο, το ποίημα έχει ανάγκη ν΄ αλλάζει σημασία και η λέξη την εικόνα της. Αλλά μόνο η ποίηση έχει ανάγκη την εικόνα, όχι η ζωή μας.»
Η Σοφία Τσίπα, εμφανώς συγκινημένη και ευλογημένη που οι ΑΒΑΡΙΕΣ της παρουσιάστηκαν στο κοινό. Εξέφρασε ένα ειλικρινές και βαθύ ευχαριστώ, στους ανθρώπους όπως είπε, που την ημέρα αυτή έδειξαν έμπρακτα την υποστήριξη τους και έβαλαν φτερά στο όνειρο της. Με περισσή χαρά, είπε, σας παρουσιάζω το τρίτο μου βιβλίο τις «ΑΒΑΡΙΕΣ». Τις ζημιές δηλαδή που παθαίνει ένα πλοίο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, και κατ΄επέκταση τις ζημιές, τις λαβωματιές, είτε μικρότερες είναι βαθύτερες, με τις οποίες ερχόμαστε αντιμέτωποι όλοι σε αυτό το ταξίδι μας στη ζωή.» Στη συνέχεια η Σοφία Τσίπα, μίλησε για την ανάγκη της να γράψει ποίηση αλλά και γι αυτό που την θλίβει στη ζωή της. Όπως χαρακτηριστικά είπε, «Πλάι σε αυτούς τους στίχους έζησα τα τελευταία δυο χρόνια. Σκέψεις, εικόνες άνθρωποι, ιστορίες στοχασμοί, που κουβαλούσα στη ζωή μου, κάθε στιγμή κάθε λεπτό, στο αυτοκίνητο στη δουλειά, στη βόλτα, στο νανούρισμα και στο ζαλισμένο ξημέρωμα μου. Συνυπήρχαν και συλλαβίζονταν πίσω από κάθε δάκρυ και κάθε χαμόγελο μου. Και έπειτα με ένοχο μολύβι στο χέρι το αποτύπωνα.
Ένοχο ναι, γιατί είτε τους έκλεβα κρυφά παρατηρώντας τις ζωές των ξένων είτε γιατί ομολογούσα στο χαρτί βαθιά καλά κρυμμένα δικά μου συναισθήματα. Η ποίηση για μένα είναι ρομαντική αλλά είναι και σκληρή. Έχει δυναμισμό και αλήθεια και μπορεί να μιλήσει στο σήμερα, άλλοτε γλυκά, τρυφερά και άλλοτε στεντόρεια, βοηθώντας μας να φτιάξουμε το δικό μας καλύτερο μέλλον παλεύοντας με το παρόν.»
Κλείνοντας η Σοφία είπε: «Αυτό που με θλίβει στη ζωή που ζω, σε αρκετούς από τους συνανθρώπους και ανθρώπους που συναναστρέφομαι είναι το ατομικό συμφέρον. {…}Οι άνθρωποι της γενιας μου νιώθουμε βαθιά εξαπατημένοι και φοβισμένοι, πως ποτέ δε θα δώσουμε μορφή ποτέ σε ότι ονειρευτήκαμε. Η ανέχεια που μας επέβαλαν, δεν δίνει χώρο στην αγάπη ενώ εκείνη ξεπηδάει από παντού, γιατί ζούμε σε μια κοινωνία βασίλειο αγαθών.
Η πιο μεγάλη επιθυμία μου, είναι έστω και ένας στίχος μου να συναντηθεί με τις ζωές σας και να δείτε τον εαυτό σας κάπου εκεί κρυμμένο. Κι αν τον ανακαλύψετε ξανά, να τον αφήσετε να ξεδιπλωθεί και να υπάρξει πιο φωτεινός και πιο γενναίος.»
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ των άλλων, η Ελένη Κοκκίδου, ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης,η Δήμητρα Χατούπη,η Ελένη Ερήμου, ο Θανάσης Κουρλαμπάς,η Χριστίνα Σούζη, ο Παντελής Αμπαζής, οι ζωγράφοι Ανδρέας Κοντέλλης, Νατάσα Γκάνα, Ανδρέας Ψαρράκος και οι θεατρικοί παραγωγοί Μάρκος και Θύμιος Τάγαρης.
