Ο Νίκος Μπελογιάννης και η εποχή του Εκτελείται στις 30 Μαρτίου 1952 μαζί με άλλους τρεις συντρόφους του και μάλιστα ξημερώματα για να μην το πάρει χαμπάρι ο κόσμος και υπάρξουν αντιδράσεις.
Σημείο αναφοράς και σύμβολο της μετεμφυλιακής Ελλάδας. Με εκείνο το χαμόγελο που δύσκολα θα ξεχάσουμε, μα δύσκολα θα ξεχάσει, κυρίως, η ιστορία. Στο γενικότερο δράμα μιας μεταπολεμικής Ελλάδας, που οι ηττημένοι του Εμφυλίου έψαχναν ένα αποκούμπι, ο Μπελογιάννης εξέφρασε με τη στάση του την αξιοπρέπεια και την ελπίδα.
Εκφράζοντας μέχρι το τέλος το όνειρο και την αισιοδοξία των πολλών και των λίγων, που λίγα χρόνια πριν είχαν δει να στροβιλίζονται και να χάνονται γύρω τους τα πάντα.
Ήξερε!
Είχε επίγνωση και μάλιστα βαθιά για το ατέλειωτο όνειρο της ανθρώπινης απελευθέρωσης. Είχε αφοσίωση και, το βασικότερο, βαθιά πίστη σε αυτό το όνειρο. Πως γίνεται κατανοητό σε εμάς τους επόμενους; Με έναν πολύ απλό τρόπο!
«Πάμε για καθαρό αέρα», είπε όταν τον έπαιρναν αχάραγα για εκείνο το ταξίδι χωρίς γυρισμό.
Η γνώση της συνθήκης. Εκείνη η χαμογελαστή αποφασιστικότητα που εξουδετερώνει τον φόβο, ξέροντας όμως βαθιά μέσα της την ειρωνεία του επαναστατικού και όχι μόνο στοχασμού μιας εποχής.
Μην παραγνωρίζοντας αυτό που δεν φαίνεται, αλλά και αυτό που πρέπει να φανεί, ξέροντας πως η αποφασιστικότητα αποτελεί βασικό όπλο για τους επόμενους και για εκείνο το κάτι άλλο.
Η εποχή του !
Η Αριστερά και το κίνημα της εποχής.
Ο απότοκος που ξεκίνησε με μια νίκη, που δεν ήταν νίκη και κατέληξε σε μια ήττα, που δεν ήταν ήττα.
Η πράξη του!
Ήταν εκείνο το λεπτό σημείο, που έστω και σχηματικά μπορείς να πεις ότι αποτέλεσε το έναυσμα για αλλαγή πρώτα στη σκέψη (η οποία προηγείται της πράξης) για εκείνο το φωτεινό ξεκίνημα «από την αρχή» που έρχεται πάντα σε δύσκολες στιγμές.
Εκείνο το λεπτό σημείο στη στάση του Μπελογιάννη κυρίως, αλλά και των συντρόφων του μέσα στις αντιφάσεις ενός κινήματος και μιας εποχής. Έχει και αυτός τις ευθύνες του, όπως και πολλοί άλλοι. Σε μια περίοδο ανθρωποθυσιών, που συνεχίστηκε για χρόνια στην Αριστερά.
Θες ως φάρσα;
Θες ως τραγωδία;
Ποιος ξέρει;
Η απολογία του !
Έθεσε τις βάσεις για εκείνο το λεπτό όριο, που σε οδηγεί στο επόμενο βήμα. Με προσεκτικά, όμως, βήματα και χωρίς να τα παρατάς. Έχοντας βάλει με λίγα λεπτά απολογίας σε κρίση τα όρια «αντοχής» του κινήματος και της εποχής του. «Ζεσταίνοντας» τη σκέψη για μια νέα πορεία, ξεφεύγοντας από τα στεγανά και διώχνοντας «μικρόβια» και «βακτήρια» που λίμναζαν και λιμνάζουν επί δεκαετίες στη σκέψη και στην πρακτική του αριστερού κινήματος.
Σήμερα!
Αν ζούσε δεν ξέρουμε με ποιους θα ήταν και τι θα επιζητούσε. Ξέρουμε, όμως, με απόλυτη σιγουριά πως ανήκει σε κάτι που σίγουρα σήμερα είναι αδιόρατο και ανήκει στο «κόμμα» και την «τάξη» της ελπίδας και της προοπτικής.
Μιας προοπτικής που θα χτίσει το οικοδόμημα με γερές βάσεις και σταθερά και βαριά υλικά στα θεμέλια. Όσο για εκείνον, όταν του είπαν «ήρθε η ώρα», τους είπε: «Πάμε για καθαρό αέρα». Κάτι θα ήξερε στην πορεία για εκείνο το ατέλειωτο και στη δική του περίπτωση ανεκπλήρωτο όνειρο.
