Νέα δεδομένα από τη μελέτη δύο πινακίδων με Γραμμική Β γραφή. Κατοικημένη αδιάλειπτα από την 3η χιλιετία π.Χ. η περιοχή. (φωτό) Πινακίδα Γραμμικής Β
Δύο πινακίδες με Γραμμική Β γραφή, που βρέθηκαν στο Κάστρο Παλαιών, στον ιστορικό πυρήνα του Βόλου, καταρρίπτουν τον μύθο που ήθελε τον μυκηναϊκό πολιτισμό να φτάνει μόνο μέχρι τη Θήβα. Η ύπαρξη των δύο θραυσμάτων δείχνει ότι ο λόφος των Παλαιών είναι ο μοναδικός μυκηναϊκός οικισμός στη Θεσσαλία και η μόνη θέση στον κόλπο του Βόλου που ήταν αδιάλειπτα κατοικημένη από τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.Χ.
Η πρώτη παρουσίαση των πινακίδων έγινε τον Σεπτέμβριο του 2010 στο Παρίσι, κατά το 13ο Διεθνές Μυκηνολογικό Συνέδριο, σε κοινό ειδικών της μυκηναϊκής επιγραφικής και παλαιογραφίας και τα πρακτικά αναμένονται τους επόμενους μήνες, ενώ τα νέα δεδομένα από τη μελέτη τους θα παρουσιαστούν σήμερα σε ειδική εκδήλωση στο κτίριο της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αθηνών.
Οπως είπε στο «Εθνος», η αρχαιολόγος της ΙΓ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Ευαγγελία Σκαφιδά, -που είναι μεταξύ των ομιλητών- το πρώτο θραύσμα προέρχεται από μια φυλλόσχημη πινακίδα και είναι σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης, ενώ το κείμενο διατάσσεται σε 4 γραμμές.
«Κεφαλόδεσμοι»
«Βασιζόμενοι στις αποσπασματικές λέξεις της πινακίδας το κείμενο φαίνεται πως αναφέρεται σε μικρούς άξονες, έναν ή περισσότερους κατασκευαστές/ κατασκευάστριες κεφαλόδεσμων (σε πινακίδα από το αρχείο της Πύλου οι ”κεφαλόδεσμοι” που καταγράφονται προορίζονται για άλογα) και ακολουθείται από ουσιαστικά ή επίθετα. Επιπρόσθετα, οι λέξεις, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επιφέρουν συνειρμούς παρουσίας και επενέργειας του θηλυκού στοιχείου. Το δεύτερο θραύσμα ανήκει, επίσης, κατά πάσα πιθανότητα, σε μια φυλλόσχημη πινακίδα, αλλά είναι σε κακή κατάσταση διατήρησης, απανθρακωμένο και διαβρωμένο, και δεν σώζει εγχάρακτα σημεία σε καμία από τις πλευρές του», μας είπε η κ. Σκαφιδά.
Οι πινακίδες αυτές συνιστούν ένα εξαιρετικά σημαντικό εύρημα, όχι μόνο για τις γνώσεις των ειδικών αναφορικά με τη Γραμμική Β και για τις μυκηναϊκές διοικητικές πρακτικές, αλλά και για τη μυκηναϊκή περίοδο στην περιοχή της Θεσσαλίας. Επιπλέον, το λεξιλόγιο που μαρτυρείται ανήκει, όπως αναμενόταν, στην ελληνική γλώσσα.
«Τα δεδομένα των πινακίδων Γραμμικής Β από τα έως τώρα γνωστά αρχεία ή αποθέτες πινακίδων Γραμμικής Β γραφής μας λένε ότι αυτού του είδους τα διοικητικά έγγραφα δεν μεταφέρονταν, αλλά κατασκευάζονταν και αποθηκεύονταν επιτόπου. Επιπλέον, έστω και αυτά τα δύο μικρά θραύσματα πινακίδων είναι υπεραρκετά για να βεβαιώσουν την ύπαρξη διοικητικού αρχείου, γιατί, στο μέτρο των γνώσεών μας, οι πινακίδες αποτελούσαν πάντα τμήματα ενός αρχείου», μας ανέφερε η κ. Σκαφιδά. Παράλληλα, οι ειδικοί θα αναφερθούν κατά τη σημερινή εκδήλωση στην πολύκροτη συζήτηση για τη μυκηναϊκή Ιωλκό και με βάση τις δύο επιγραφές θα δώσουν δίκιο στον έφορο Αρχαιοτήτων Δημήτρη Θεοχάρη, που είχε από τη δεκαετία του 1950 μιλήσει για τη θέση της στον λόφο των Παλαιών.
Στη δεκαετία εκείνη ξεκίνησε η ανασκαφή της ανακτορικής κατασκευής της μυκηναϊκής περιόδου (1700-1001 π.Χ.) στη θέση των Παλαιών και η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως σημαντικά κτίρια πρωτογεωμετρικών και γεωμετρικών χρόνων. Μεταξύ των πολυάριθμων ευρημάτων συγκαταλέγονται θραύσματα ενός κρατήρα ντόπιας προέλευσης με απεικόνιση ανθρώπινων μορφών σε πομπή, θραύσματα ενός αργολικού κρατήρα με απεικόνιση τοξότη, πήλινα ειδώλια, όλα της τελευταίας μυκηναϊκής φάσης.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
