Η Μαίρη Παναγάκου μας παρουσιάζει τα μυστικά των βοτάνων. Σήμερα θα μιλήσουμε για το βάλσαμο. Ειδικό για την κατάθλιψη το έλκος στομάχου και τις πληγές.
Βάλσαμο ή αλλιώς Hypericum perforatum όπως είναι η επιστημονική του ονομασία.
Άλλα ονόματα: Σπαθόχορτο, βότανο του Προδρόμου, βαλσαμόχορτο,
ψειροβότανο, βαλσαμόχορτο, υπερικό το διάτρητο.
- Το υπερικό ή βάλσαμο έχει χρησιμοποιηθεί στη βοτανοθεραπευτική περισσότερο από 2.000 χρόνια γιατί επιταχύνει την επούλωση των τραυμάτων.
- Τα φύλλα και τα λουλούδια του βάλσαμου περιέχουν ειδικούς αδένες που αποδεσμεύουν ένα κόκκινο έλαιο όταν σπάζουν. Οι πρώτοι Χριστιανοί ονόμασαν το φυτό “βότανο του Προδρόμου” προς τιμήν του Ιωάννη του Βαπτιστή, γιατί πίστευαν ότι αποδέσμευε το σαν αίμα έλαιο του, στις 29 Αυγούστου, ημέρα της γιορτής του Αγίου.
- Τον 10 αιώνα ο Ρωμαίος Πλίνιος, συγγραφέας και φυσιοδίφης, χορηγούσε βάλσαμο σε κρασί σαν θεραπεία σε δαγκώματα δηλητηριωδών φιδιών.
- Ο Έλληνας γιατρός Διοσκουρίδης το συνιστούσε εξωτερικά για εγκαύματα και εσωτερικά σαν διουρητικό για τη θεραπεία της ελονοσίας.
- Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι το βότανο προστάτευε από τα μάγια. Τον μεσαίωνα οι Χριστιανοί υιοθέτησαν την παγανιστική θεωρία ότι το βάλσαμο απωθούσε τα κακά πνεύματα και το έκαιγαν την παραμονή της γιορτής του Αγ. Ιωάννη για να εξαγνίσουν τον αέρα, να διώξουν τα κακά πνεύματα και να εξασφαλίσουν υγιείς και καλές σοδειές.
- Στις αρχές του καλοκαιριού μάζευαν, παλαιότερα, το βάλσαμο, το πολτοποιούσαν και με το ζουμί που φύλαγαν, άλειφαν τους νεκρούς για να
μη μυρίζουν. Γιαυτό η ταρίχευση ονομάστηκε βαλσάμωμα. - Μια καλή ιδέα είναι να γεμίσετε ένα μαξιλάρι με φύλλα βάλσαμου. Η μυρωδιά τους βοηθάει να σταματήσουν οι αϋπνίες.
- Είναι αντισηπτικό σε τσιμπήματα εντόμων και σε πληγές. Επίσης χρησιμοποιείται εξωτερικά για επαλείψεις σε αρθριτικά και ρευματισμούς.
- Στη λαϊκή ιατρική παρασκεύαζαν μια αλοιφή από ξεραμένα κλωνιά βαλσαμόχορτου με ξερά λουλούδια άσπρου κρίνου και λίγο παρθένο ελαιόλαδο. Με αυτή την αλοιφή γιάτρευαν πληγές και εξανθήματα.
- Όπως όλα τα βότανα η δράση τους δεν είναι αθώα. Η λαϊκή ιατρική απαγόρευε τη χρήση στις έγκυες, τις θηλάζουσες και σε παιδιά κάτω των 2 ετών.
- Το βαλσαμόλαδο γίνεται και σήμερα κατά τον ίδιο τρόπο όπως συμβούλευε το 1618 η πρώτη “London Pharmacopoeia”. Έκοβαν τα κίτρινα άνθη σε μικρά κομματάκια, τα μούλιαζαν σε ελαιόλαδο και έβαζαν το μείγμα στον ήλιο για 3 εβδομάδες έως 40 ημέρες. Το κόκκινο βάμμα που γίνεται, θεωρείται αποτελεσματική αγωγή για έλκη, τραύματα και μώλωπες.
