ΠΟΙΟΙ ΑΚΟΥΝΕ ΑΚΟΜΑ ΤΖΑΖ; ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΕΡΙΕΡΓΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
στην Κωστούλα Τωμαδάκη
Οι ήρωες του Γιάννη Μπασκόζου δεν αντέχουν τις σιωπές. Τις πνίγουν με τη μουσική είτε μιλώντας είτε όχι. Μουσικές πολλών ειδών και χαρακτήρες αντιφατικών διαστάσεων και πολλαπλών επιθυμιών.
Ένας πατέρας που ακούει τζαζ. Ο σύντροφος που καταλήγει στο Μαύρο Γάτο. Ο δήμαρχος με τη ροκ αισθητική. Ο τραγουδιστής που «το είχε» το δημοτικό στο αίμα του… αλλά και ένας ολόκληρος κόσμος απρόβλεπτος ,γεμάτος εκπλήξεις.
Ιστορίες απλές. Ζωές αληθινές. Άνθρωποι καθημερινοί που ισορροπούν πάνω σε ένα τεντωμένο σκοινί και μετατρέπουν τη ζωή σε ένα σουρεαλιστικό παιχνίδι πιθανοτήτων.
Και πάνω από όλα η μουσική. Λάμπει πάντα η μουσική.
Το σολάρισμα του σαξόφωνου, ένα ρεμπέτικο, το τσιφτετέλι στην ταβέρνα του Σαμπάνη.
Ο Γιάννης Μπασκόζος «πιστεύει ότι η κρίση θα λειτουργήσει ευεργετικά για τη λογοτεχνία», θεωρεί ότι ο καλός αναγνώστης «αναζητά την ποιότητα στο βιβλίο» και αποκαλύπτει «ποιοι ακούνε τζαζ»
Πώς προέκυψε η αγάπη σας για τη τζαζ, η οποία πρωταγωνιστεί σε αρκετές ιστορίες σας σε έναν ιδιόμορφο γοητευτικό ρόλο; Συχνά καταλύτης σχέσεων, συναισθημάτων και άλλοτε κινητήριος μοχλός της αφήγησης
Άκουγα τζαζ από την εποχή της μεταπολίτευσης στο περίφημο τζαζ μπαρ του Μπαράκου, που βρισκόταν στις υπώρειες της Ακρόπολης. Εκεί κόλλησα το μικρόβιο. Επιτρέψτε μου όμως να πω ότι στα διηγήματά μου πρωταγωνιστεί η τζαζ, όχι τόσο ως μουσική αναφορά (υπάρχει σε αυτά επίσης πολλή φανκ, σόουλ αλλά και ροκ, ρεμπέτικα και λαϊκά τραγούδια) αλλά ως αίσθηση. Τζαζ αίσθηση που προκαλείται, πάντα κατά τη γνώμη μου, άλλοτε με μικρές κοφτές φράσεις, άλλοτε με γρήγορες εναλλαγές και κάποτε σβήνει νωχελικά ακολουθώντας τις αποτυχίες των ηρώων.
Οι ήρωες σας στο χαρτί “αποδιοπομπαίοι οι περισσότεροι“.
Τι σας ελκύει στους σκοτεινούς χαρακτήρες;
Δεν γνωρίζω αν είναι σκοτεινοί. Ίσως κάποιοι. Θα τους έβλεπα πιο πολύ ως καθημερινούς ανθρώπους με δυσκολίες. Πολλές φορές η αποτυχία που τους συνοδεύει, είναι αυτό που τους διασώζει και τους κάνει ενδιαφέροντες. Μήπως η ζωή δεν είναι ένας τρόπος να διαχειρίζεσαι τις απογοητεύσεις σου;
Σε εσάς προσωπικά τι έχει προσφέρει η μουσική;
Μια άλλη θέαση του κόσμου, πιο δημιουργική, πιο προσωπική.
Φοβάται η λογοτεχνία την κρίση;
Ελπίζω ότι η κρίση θα λειτουργήσει ευεργετικά για τη λογοτεχνία. Ήδη υπάρχουν σημάδια ότι η αυταρέσκεια των προηγούμενων ετών που χαρακτήριζε το έργο αρκετών συγγραφέων υποχωρεί και υπάρχουν πιο ουσιαστικές αναζητήσεις. Όταν ο κόσμος που ξέραμε γκρεμίζεται ποιος θα θέλει να διαβάζει ψέματα και ανούσιες κατασκευές;
Η συνεισφορά της πολιτείας στην προώθηση της ανάγνωσης του βιβλίου. Πιστεύετε ότι είναι αποτελεσματική, ανύπαρκτη;
Η πολιτεία νομίζω ελάχιστα ενδιαφέρεται για την προώθηση της ανάγνωσης. Ότι έχει γίνει μέχρι τώρα είναι αποσπασματικό. Αυτή την εποχή «τρέχει» το πρόγραμμα φιλαναγνωσίας στα σχολεία. Ελπίζω να ολοκληρωθεί και να εξαπλωθεί παντού ως μόνιμο στοιχείο της εκπαίδευσης. Απλώς το ελπίζω.
Τι χαρακτηρίζει έναν καλό αναγνώστη;
Η αναζήτηση. Νομίζω ότι ο καλός αναγνώστης αναζητά την ποιότητα στο βιβλίο, δηλαδή αισθήματα, σκέψεις, απαντήσεις, προβληματισμούς, πτυχές, συγγενείς ή ετερογενείς αναφορές που τον ενδιαφέρουν. Και πάνω από όλα έχει συνδέσει τη ζωή του με το βιβλίο. Δεν ζει χωρίς αυτό.
Πώς εμπλέκονται και πώς τέμνονται οι ιδιότητες του δημοσιογράφου, κριτικού, διευθυντού του “Διαβάζω“ και του λογοτέχνη;
Δεν είναι πολύ εύκολο. Η δημοσιογραφία απαιτεί να «είσαι εκεί» καθημερινά, η συγγραφή απαιτεί να έχεις δικό σου χρόνο να σκεφτείς και να γράψεις. Γι αυτό και είμαι τόσο δύστοκος σε ότι εκδίδω.
Η μαυρίλα, η κατάθλιψη της κοινωνίας μας μπορεί να εμπνεύσει την τέχνη; Να ζήσουμε μια έκρηξη καλλιτεχνικής δημιουργίας;
Ισχύει ότι είπα και για τη λογοτεχνία. Σήμερα όλο το ενδιαφέρον βρίσκεται στις μικρές ομάδες τέχνης που δημιουργούν με ελάχιστα χρήματα και προσπαθούν να συνομιλήσουν με τα μηνύματα των καιρών.
Θα μας πείτε Ποιοι ακούνε ακόμα τζαζ;
Όσοι αγαπούν να μη συμβιβάζονται ακόμα κι αν χάνουν.
Το βιβλίο “Ποιοί ακούνε ακόμα τζαζ; Και άλλες περίεργες ιστορίες“ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
