Το aVecnews.gr, έχει την τιμή να σας παρουσιάζει την σπουδαία ερμηνεύτρια Σοφία Μιχαηλίδη. Μια καλλιτέχνη, με σημαντική καριέρα, αφού παράλληλα με τις σπουδές της, το 1988, ηχογραφεί τη Ραψωδία του Μ. Θεοδωράκη «Ως Αρχαίος Άνεμος» όπου τραγουδά μαζί με τον συνθέτη.
Το ίδιο έργο ξανατραγουδά με μεγάλη επιτυχία το 1999 στο Σαντιάγο της Χιλής, πατρίδα του ποιητή του έργου Pablo Neruda. Τo 1989 ηχογραφεί το έργο στη Βουδαπέστη με την Συμφωνική Ορχήστρα και την χορωδία της Κρατικής Όπερας της Ουγγαρίας υπό τη διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού. Το 2000 συνεργάζεται με τον Γιάννη Μαρκόπουλο ερμηνεύοντας το ρόλο της Νένας στην Όπερα «Ερωτόκριτος». Το φθινόπωρο του 2003, μετά από μία επιτυχημένη παρουσίαση του έργου του Νίκου Ξανθούλη «Πληθυντικός Αριθμός», βασισμένο σε ποίηση της μεγάλης ποιήτριας Κικής Δημουλά στη Σουηδία, ηχογραφεί το έργο στη Ραδιοφωνία της Στοκχόλμης και κυκλοφορεί ο τελευταίος της δίσκος ταυτόχρονα σε Ελλάδα και Σουηδία. Από το 1996, τραγουδά στην Εθνική Λυρική Σκηνή.
Στις 15 Σεπτεμβρίου, η Σοφία Μιχαηλίδη, ως κορυφαία σολίστ της παράστασης «Μπαλέτο Ζορμπάς» θα βρίσκεται στο Καλλιμάρμαρο, μαζί με τους χορευτές του Μπαλέτου της Όπερας της Σόφιας, την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και τη χορωδία Fon Musicalis, για μια και μόνο ξεχωριστή βραδιά, σε μουσική διεύθυνση του Νίκου Χαλιάσα.
Η δημοσιογράφος Λαμπριάνα Κυριακού, συνάντησε την Σοφία Μιχαηλίδη, ένα απομεσήμερο του Αυγούστου, για να μιλήσουν γι΄ αυτήν την ιδιαίτερη βραδιά στο Καλλιμάρμαρο…
Κυρία Μιχαηλίδη, Θυμάστε το πρώτο χτυποκάρδι, από εκείνο το βράδυ, στην αρένα της Βερόνας, το 1988, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το «Μπαλέτο Ζορμπάς» ;
Θυμάμαι το χτυποκάρδι που ένιωσα όταν πρωτοανέβηκα για πρόβα στην άδεια ακόμα σκηνή της Αρένας της Βερόνας και κοίταξα προς το μέρος που θα κάθονταν οι θεατές. Η Αρένα είναι ένα μικρό Κολοσσαίο. Ένιωσα πως έπρεπε να παλέψω με τα λιοντάρια! Σ’ένα ιερό χώρο που γίνεται ένα από τα διασημότερα φεστιβάλ όπερας από το 1913 και όπου έχουν τραγουδήσει τα μεγαλύτερα ονόματα της Όπερας και που χωράει 22.000 θεατές, έχοντας πίσω 150 άτομα χορωδία και μπροστά 120 άτομα ορχήστρα, εσείς δεν θα βλέπατε τα λιοντάρια;
Ταξιδέψατε με το μπαλέτο «Ζορμπάς» του Lorca Massine , σε πάνω από 30 χώρες. Ο ήρωας του Καζαντζάκη έχει γίνει διαχρονική αξία παγκοσμίως. Πείτε μου λίγα λόγια για τον χαρακτήρα αυτής της σημαντικής βραδιάς που θα πραγματοποιηθεί στις 15/9 στο Καλλιμάρμαρο;
Ο “ΖΟΡΜΠΑΣ” είναι ένα διαχρονικό έργο στην οποιαδήποτε μορφή του : το βιβλίο, η ταινία , η μουσική αυτή καθ’αυτή και βέβαια η πιο ολοκληρωμένη μορφή, αυτή που θα παρουσιαστεί στο Καλλιμάρμαρο στις 15 Σεπτεμβρίου, μιας και συμπεριλαμβάνει τις περισσότερες μορφές της Τέχνης : μπαλέτο, συμφωνική ορχήστρα, χορωδία, τραγούδι. Κι ακριβώς επειδή είναι διαχρονικό είναι και πάντα επίκαιρο! Ιδιαίτερα τώρα, ή μάλλον εδώ και κάποια χρόνια τώρα, στην πολύπαθη Ελλάδα. Ο Ζορμπάς που υπάρχει μέσα σε κάθε Έλληνα, ανυπότακτος, περίφανος, ξεροκέφαλος ίσως, αλλά αδιάκοπα αισιόδοξος και πολυμήχανος, καταφέρνει να επιβιώνει σ’ όλες τις καταστάσεις χωρίς να χάνει κάτι απ’την προσωπικότητα ή τις αρετές του. Αυτός πιστεύω πως είναι ο χαρακτήρας της παράστασης, τώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Το αισιόδοξο μήνυμα του Ζορμπά πρέπει να περάσει στην καρδιά κάθε Έλληνα. Κι όπως αποδεικνύει η Ιστορία μας, πάντα στο τέλος ο λαός μας τα καταφέρνει όπως ακριβώς κι ο Ζορμπάς.
| “Ξέρετε, η σκηνή είναι σαν τη θάλασσα. Αν πεις την έμαθα, θα σε πνίξει. Το ίδιο και η σκηνή.“ |
Σε ένα έργο που έχει γράψει ο Νίκος Καζατζάκης και τη μουσική του ο Μίκης Θεοδωράκης, το σολιστικό μέρος απαιτεί μεγάλη δεξιοτεχνία. Έχει συζητηθεί ότι εσείς, αποδίδετε το πάθος του έργου, με τον καλύτερο τρόπο. Θέλετε να μου μιλήσετε για την ερμηνεία σας σε αυτήν την θρυλική παράσταση;
Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ένας απ’τους κορυφαίους συγγραφείς της Ευρωπαϊκής Διαννόησης, που το έργο του έχει μεταφραστεί σε πάρα πολλές γλώσσες κι έχει στο σύνολο του εκτιμηθεί αναλόγως. Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ο παγκόσμιος Έλληνας! Ταξίδεψε την Ελλάδα με την μουσική του, την προσωπικότητα του και τους αγώνες του για Ελευθερία σ’όλο τον πλανήτη. Είναι σύμβολο! Όταν λοιπόν συνδιάζεται η Τέχνη δυο τέτοιων ανθρώπων σ’ένα έργο, θα ήταν ποτέ δυνατό για ένα σολίστα να είναι εύκολο; Είναι πολύ μεγάλο το φορτίο και ένα ακόμα λόγο. Το μέρος του σόλο είναι μόνο δυο τραγούδια στην πιο δραματική και συνάμα ερωτική στιγμή του έργου. Σ’αυτή την κορύφωση ο τραγουδιστής πρέπει να συνυπάρξει με τα δρώμενα επί σκηνής χωρίς να προβάλλει τον εαυτό του.
Οι σημαντικότερες στιγμές της πορείας σας, είναι οι ερμηνείες σας σε μεγάλα έργα του Μίκη Θεοδωράκη. Τι σημαίνει για σας Μίκης Θεοδωράκης;
Όταν είσαι 17 χρονών κι ο μέγιστος συνθέτης για την Ελλάδα αλλά και για τον κόσμο όλο, σε επιλέγει να γίνεις τραγουδίστρια των έργων του, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε περιοδείες σ’όλο τον κόσμο κάτω απ’την διεύθυνση των χεριών του, τι μπορεί άραγε να σημαίνει και μάλιστα για ένα παιδί που μεγαλώνει μέσα στη χούντα του ’67 και ακούει τους γονείς του να σιγοτραγουδούν, σαν σε κρυφό σχολειό, τα τραγούδια του Μίκη; Απαντήστε εσείς για μένα. Εγώ θα σας πω πως όταν γιορτάστηκαν τα 70χρονα του Μίκη (και τότε στο Καλλιμάρμαρο ήταν πάλι) το 1995 το δήλωσα δημοσίως ότι του χρωστώ όλη την μουσική μου πορεία. Το ίδιο λέω και σήμερα. Αν δεν είχα “πέσει” πάνω του μπορεί και να είχα αλλάξει επάγγελμα.
Πρώτη φορά συνεργάζεστε με τους χορευτές τους μπαλέτου της Όπερας της Σόφιας; Πρόκειται για ένα μπαλέτο με 80χρονη ιστορία.
Γνωρίζω το μπαλέτο της Σόφιας και χαίρομαι που έρχεται στην Αθήνα γι αυτό το έργο που έχει τόσες δεξιοτεχνικές απαιτήσεις. Κοιτάξτε, η παράσταση του “Ζορμπά” είναι απαιτητική σε όλα τα επίπεδα. Η χορογραφία του Lorca Massine είναι εμπνευσμένη αλλά και δύσκολη τόσο για τους σολίστες όσο και για το υπόλοιπο μπαλέτο. Σκεφτείτε πως το 1988 και το 1990 στις παραστάσεις στην Αρένα της Βερόνας, Ζορμπάς ήταν ο Βλαντιμίρ Βασίλιεφ, κορυφαίος χορευτής των Μπολσόι! Θέλω να πω πως οι ρόλοι είναι εξαιρετικά δύσκολοι και εκφραστικοί! Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό που σπουδαίοι χορευτές έρχονται να ενσαρκώσουν τους πρωταγωνιστικούς ρόλους! Ο κόσμος θα παρακολουθήσει μια μοναδική παράσταση!
Από τότε μέχρι σήμερα, τι είναι αυτό που διδαχθήκατε ως καλλιτέχνης, και ως άνθρωπος;
Γνώριζα πάντα πως η έπαρση είναι ο χειρότερος εχθρός ενός καλλιτέχνη, κι ενός ανθρώπου γενικότερα. Αυτό νομίζω πως το κατάφερα στην πορεία μου: να κρατήσω την σεμνότητα ως οδηγό μου. Ξέρετε, η σκηνή είναι σαν τη θάλασσα. Αν πεις την έμαθα, θα σε πνίξει. Το ίδιο και η σκηνή. Είσαι πάντα εκτεθημένος και πάντα δίνεις εξετάσεις πάνω στο σανίδι.
| “Έχουμε υποχρέωση να γινόμαστε σοφώτεροι απ’τα λάθη και να προχωράμε μπροστά.” |
Πόσο διαφορετικό είναι το κοινό του εξωτερικού συγκριτικά με το ελληνικό, που φέρει στις φλέβες του, πια, τον Ζορμπά ως πρόσωπο ορόσημο του σύγχρονου πολιτισμού του.
Ο Ζορμπάς είναι συνυφασμένος με την ψυχοσύνθεση του Έλληνα και διαβάζοντας το βιβλίο νιώθουμε την ταύτηση μαζί του. Όμως εδώ πρόκειται για μια σύνθετη παράσταση όπου, ναι μεν υπάρχει η υπόθεση του έργου, όμως κυρίαρχη είναι η μουσική του Μίκη. Και αυτή η μουσική έχει περάσει προ πολλού τα σύνορα της χώρας κι έχει κατακτήσει τον κόσμο. Καμιά διαφορά λοιπόν δεν βρήκα στην αντιμετώπιση του κοινού στο εξωτερικό από το ελληνικό κοινό γιατί πριν καν αρχίσει να ξετυλίγεται η πλοκή του έργου έχουν κατακτήσει τις καρδιές του κόσμου οι πρώτες νότες της μουσικής του Θεοδωράκη. Εξ άλλου η αληθινή Τέχνη δεν έχει σύνορα κι αυτό ακριβώς συμβαίνει με τον Ζορμπά!
Υπάρχει ένας «Ζορμπάς» στη δική μας εποχή;
Ο Ζορμπάς, ως ένας άλλος Οδυσσέας, βρίσκεται μέσα σε κάθε Έλληνα. Αυθόρμητος, αντισυμβατικός, παθιασμένος, με ακέραια την αίσθηση της φιλίας, της συμπαράστασης και της φιλοξενίας, ζώντας για τη στιγμή, δίκαια ταυτίστηκε με τον χαρακτηριστικό τύπο του Νεοέλληνα. Αξίες, προτερήματα κι ελαττώματα του Ζορμπά, τα βλέπουμε να διατρέχουν την Ιστορία του Λαού μας, απ’τον Σοφοκλή και τον Αριστοφάνη μέχρι τον Καζαντζάκη και την σημερινή εποχή. Ζορμπάς είμαστε οι Έλληνες!
Από το 1996, είστε στην Εθνική Λυρική Σκηνή, θα ήθελα να σας ρωτήσω, πόσο προσιτή είναι η όπερα και το λυρικό τραγούδι στον μέσο ακροατή;
Συνήθως ακούγεται η άποψη, πως επειδή δεν υπάρχει μουσική παιδεία στην εκπαίδευση γι αυτό οι Έλληνες δεν είναι φανατικοί της Όπερας. Δεν είναι αλήθεια. Ξέρετε, η αυθεντική ελληνική μουσική, έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Οι δρόμοι της Δημοτικής μας μουσικής κι αργότερα της λαϊκής έρχονται από τους αρχαίους τρόπους και είναι τόσο συνυφασμένη με την ψυχοσύνθεση μας που ήταν λίγο δύσκολο να χωρέσει το “καλώς συγκερασμένο κλειδοκύμβαλο”, δηλαδή η ταχτοποιημένη οκτάβα της δυτικής τεχνοτροπίας, στην μουσική έκφραση του λαού μας. Δεν μου κάνει εντύπωση λοιπόν που παλιότερα το λυρικό τραγούδι δεν είχε την απήχηση που είχε στην Ιταλία ή στη Γερμανία. Βέβαια τώρα πια το κοινό της Όπερας στην Ελλάδα έχει μεγαλώσει πάρα πολύ και οι παραστάσεις της ΕΛΣ δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από κείνες του εξωτερικού.
Επειδή η συνέντευξη μας γίνεται μέσα από την θλιβερή ατμόσφαιρα των φονικών πυρκαγιών της Ανατολικής Αττικής, και όλων η ψυχή μας, πενθεί. Θέλω να θυμίσουμε στον κόσμο, πόσο ψυχοθεραπευτικά και εμψυχωτικά, επιδρούν η μουσική, το θέατρο, όπως και ο χορός, αυτές τις δύσκολες ώρες.
Αυτό που συνέβη στην Αττική, νομίζω πως μας στιγμάτησε όλους για πάντα! Τόσος πόνος…
Όμως η συγκεκριμένη παράσταση αυτό διδάσκει: ξαναπιάνουμε το νήμα από κει που το αφήσαμε και προχωράμε. Δεν ξεχνάμε, αλλά προχωράμε. Η Τέχνη είναι ένα κομμάτι της Ζωής. Είναι η έκφραση της Ζωής. Έχουμε υποχρέωση να γινόμαστε σοφώτεροι απ’τα λάθη και να προχωράμε μπροστά. Είναι ακριβώς αυτό που δείχνει ο Ζορμπάς!
